Besin-ilaç etkileşimleri… Yaşamımızı sürdürmek için gereken besin ögelerini yeterli ve dengeli bir şekilde almak gerekir.
Eğer eksiklikler varsa bunları tamamlamak gereklidir. Eğer gereksinimimizleri tam karşılarsak bağışıklık sistemimiz güçlü olur ve böylece enfeksiyon geçirme ihtimalimiz azalır.
Hastalıklara karşı tedavide ve bağışıklık sistemimizin güçlenmesi için vitamin, mineral, probiyotik ve omega 3’ün önemi yapılan araştırmalarca görülmüştür.
Yaşam döngüsünün devam etmesiyle birlikte bazı olumsuz sağlık sorunları yaşanır ve bu sorunları gidermek ya da koruyucu önlem almak için bazı ilaçlar kullanılır. İlaç alımıyla beraber bazı besinleri tükettikten sonra ilaçlar yan etki yapabilir. İlaçların biyoyararlığındaki artma ya da azalma ile tedavinin sonucu değişebilir. Bu yüzden ilaç etkileşimlerini bilmek ona göre bu süreci yönetmek bir hayli önemlidir.
İlaç isimlerinden çok etken maddesini bilmek işimizi daha kolaylaştıracaktır.
Ben bugün A ,C E vitamini ve Demiri ele aldım
Etken madde | Olumsuz besin-ilaç etkileşimi | Olumlu besin-ilaç etkileşimi |
A vitamini | Kolesterol ve trigliserid düşürücü ilaçlar A vitaminin emilimini azaltmaktadır. Laksatiflerin fazla kullanımı da A vitaminin etkisini azaltır. | Çinko, E vitamini ve C vitamini ile birlikte alındığında biyoyararlığı artar. |
C vitamini | Asetil salisiğin uzun süre kullanılması ve trisik antidepresanların kullanımı C vitamini emilimini azaltmaktadır. | E vitamini ile beraber tüketildiğinde biyoyararlığı artmaktadır. |
E vitamini | Kolesterol düşürücü, antidepresanlar, laksatif kullanımı emilimi azaltır. Varfarin ya da aspirin ile kulanıldığında kanama riski artar ! | C vitamini ile beraber tüketildiğinde biyoyararlığı artar. |
Demir | Çay ve kafein türevleri ile alındığı zaman emilimi azalır. Ca ile alındığında ise birbirinin emilimini engeller. | B12 ve C vitamini ile birlikte tüketildiğinde biyoyararlığı artar. Cu ile beraber tüketildiğinde de emilimi artırır. |
Hemen hemen bütün ilaçlarla beraber alkol ve greyfurt suyu etkileşime girer, olumsuz sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle ilaç kullanırken tüketmemeye özen gösterilmelidir.
Bir diğer konu ise ilaçların aç ya da tok alınması; bir ilacın işlevselliğine göre değişir. İlaçların alımı ile besin tüketimi etkilenir, emilimi azalabilir. Bu etkileşimi azaltabilmek için en ideal ilaç kullanım saati yemekten 1 saat önce ya da 2 saat sonra olarak tavsiye edilmektedir. (Alphan, E., Baş, M., Baysal, A., Merdol, T. K., Kızıltan,G., & Pekcan, G. (2013). Hastalıklarda beslenme tedavisi. Baskı, Hatiboğlu Yayınları, Ankara.)