Pandemide yeni hayat, yeni normaller, temassız online sistemler yazı dizisinde bu haftaki ve son konuğumuz konuğumuz Türkiye Diyetisyenler Derneği (TDD) oldu.
Beslenme bozuklukları, kilo alımı gibi şikayetleri olan bireyler pandemi nedeniyle ortaya çıkan temassız hayat neticesinde online diyetlere ve online diyetisyen desteği almaya yöneldi. Türkiye Diyetisyenler Derneği, ‘Nasıl Beslenmeliyiz, ne yaparsak bağışıklığımız artar?’ gibi konularda pandeminin başladığı ilk 10 gün içerisinde uzman olmayan kişilerden kanıta dayalı olmayan ve bilim dışı önerileri önlemek amacıyla halka açık web sayfasında ve sosyal medya hesaplarında bilgilendirmelerde bulundu. TDD ayrıca üyesi olduğu Avrupa Diyetetik Dernekleri Federasyonu (EFAD) kanalıyla da COVİD-19 Beslenme Rehberi yayınladı. Ayrıca online bilgilendirme toplantıları, sempozyumlar, seminerler, webinarlar düzenlendi.
Online hizmetin olumlu olumsuz tarafları var
Türkiye Diyetisyenler Derneği İzmir Temsilcisi Dr. Diyetisyen Simge Yılmaz Kavcar, iki yıldır yaşadığımız pandemi döneminde yaşanan sürece ilişkin HABERTON’a değerlendirmelerde bulundu. “Pandeminin başında hemen hemen her alandaki uzmanlar ‘Hiçbir şey gibi eskisi olmayacak’ demişlerdi” diyen Diyetisyen Kavcar, “Gerçekten de beslenme alanı için de durum aynı oldu. Özellikle de 65 yaş üstü bireyler başta olmak üzere sağlık hizmetlerine erişim sınırlanmış oldu. Online hizmetlerde daha da artış oldu.
Bireysel danışmanlık yapan diyetisyenler bu dönemde online olarak danışanlarına kesintisiz hizmet verdi. Bulaşıcılığı azaltmak ve sağlık hizmetine erişimi kolaylaştırması açısından online danışmanlık oldukça tercih edilen bir yöntem oldu. Ancak online sunulan sağlık hizmeti yine birçok sınırlılığı da beraberinde getirdi. Danışan, hasta, diyetisyen ilişkisinin saygı ve güven temeline dayalı olması önemlidir. Online diyet hizmetleri diyetisyene ulaşılamayan durumlarda ya da kronik hastalıkların izleminde güvenli ve etkili olmak koşuluyla kullanılmalıdır. Danışan ve hasta verilerinin gizliliğine dikkat edilmelidir” uyarısında bulundu.
Mucizevi besin arayışı başladı
TDD İzmir Temsilcisi Diyetisyen Simge Yılmaz Kavcar, beslenmeye ve diyetisyene olan ilginin de bu süreçte arttığını, hemen hemen herkeste ‘mucizevi besin’ arayışı olduğunu gözlemlediklerinin altını çizdi. Kavcar, “Birçok bireyin özellikle sosyal medya üzerinden beslenme ile ilgili bilgilenme çabasında olduğu bir dönem yaşandı. Bilinçsiz vitamin, mineral kullanımlarının arttı. Bunun yanında toplumun, dengeli beslenmenin ne kadar önemli olduğunu anladığı da bir dönem içerisindeyiz. Evlerde kalarak nasıl sağlıklı beslenebilirizin de arayışına girilmiş olması ve evlerde hareketi arttırabilme yöntemlerinin araştırılması da yine olumlu sayabileceğimiz yönlerdir” dedi.
Obezitede artış gözlendi, risk oluşturdu
Pandemi döneminde bireylerin sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz kalmaları obezite görülme sıklığında artışa neden olmuştur. Bu da tüm dünyada Covid-19 olgularının daha ağır seyretmesine sebep olmuştur. Yapılan çalışmalarda obezitenin COVID-19’a karşı önemli bir risk faktörü olabileceğini gördük. Buradaki en önemli ve çarpıcı durum ise, obezitenin Tip 2 diyabet, insülin direnci ve dislipidemi gibi metabolik hastalıkların oluşum riskini arttırması ve bağışıklık sistemi reaksiyonları değiştirmesi Covid-19 hastalığına yakalanma riskini ve hastalığın seyrini de olumsuz etkilemiştir.
TDD’den beslenme tavsiyeleri
Diyetisyen Kavcar, koronavirüs başta olmak üzere diğer hastalıklarla beslenme yoluyla mücadele ederken önleyici ve tedavi edici tek bir besinin olmadığının bilinmesinin önemine vurgu yaptı. Yılmaz beslenme konusunda şu tavsiyelerde bulundu:
- Günlük gereksinmeler göz önüne alınarak yeterli ve dengeli beslenmeye çalışmalıyız.
- Sofradaki tabağınızın doğanın bize sunduğu birbirinden farklı renkteki besinleri içermesine özen göstermeliyiz.
- Herhangi bir kronik hastalığımız var ise mutlaka öncelikli doktora sonrada kişiye özel beslenme planı için diyetisyene başvurmalıyız.
- Mutlaka kendimiz için ufak da olsa bir egzersiz planı yapmalıyız.