İnsanlık öyle dönemlerden geçmiş öyle kayıplar vermiş ki öğrendiğimizde içimiz acıyor sadece üzülebiliyoruz.
Birilerinin cepleri dolarken birileri kobay oluyor yıllarca unutamayacakları acıları yaşıyorlar. Biz de ibretle öğrenmiş oluyoruz. İnsan sağlığı ile kumar oynayan ilaç şirketlerinin amacı kar elde etmenin ötesine gitmediği bir dönemi anlatmak istiyorum.
Yıl 1952 o dönemin Basel Kimya Endüstirisi aslen kimyevi ürünler üreten bir firmaydı. Bir dönem temizlik ürünleri imalatında bulundu. 1956 yılında antibiyotik üretmeye başladı. 2. Dünya savaş sonrası adını duyurmaya başlayan bir ilaç firması olarak doğuyordu. Nazi programlarını savunan bir grup doktor hipnotik özelliği olan sakinleştirici ağrı kesici mide bulantısını engelleyen farmalojik özelliklere sahip bir ilaç ürettiler. Adına Thalidomide deniyordu. Alman ilaç firması ilacı önce Avrupa sonra Asya ülkelerine satmaya başladılar.
İstediğiniz eczaneden ücretsiz alabiliyordunuz. Avrupa da ilaç beklenildiğinden çok fazla yayılmaya başladı. Korkunç olan ilaç üretim firmasının ilacın yan etkileri konusunda yeterli deneyimleme yapmamasıydı. İlaç mide bulantısını engellediğinden hamile kadınlar tarafından kullanılmaya da başlanmıştı. İlacın rahim içindeki bebeğe zarar vereceği fikri kimsenin aklına gelmiyordu. İlaç şirketi çalışanlarına bu ilacı ücretsiz veriyordu. Piyasada büyüdükçe Thalidomide mucize ilaç adını almaya başlamıştı. İlacın kullanılması ve yayılmasın dan 1-1,5 yıl sonra düşük yapan kadınların sayısı artmaya başlamıştı. İlk defa uvzu eksik bebekler doğuyordu. Kolu bacağı olmayan bebekler sayıları artmaya başlamıştı.
1961 yılında ilaç piyasadan toplatılmaya başlatıldı. 2000 kadar düşük vakası 15.000 – 20.000 çocukta doğum sonrası gelişim bozukluğu uzuv eksikliği yaşandı. Bugün yaşayanların ortalama 55-60 yaş arası insanlar sevdiklerinin yardımı ile özel ihtiyaçlarını giderebiliyorlar. Türkiye’de o dönem bakteri uzmanı olan asıl mesleği veterinerlik olan Ordinaryus Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün ve ekibi bu ilaca ruhsat verilmesini engelledi ilaç Türkiye’de satılmadı.
Amerika ilaca sıcak bakıyordu ancak FDA ilacın faz çalışmalarının yapılması gerektiğini savundu. Dönemin SKF firması 875 denekte çalıştı ancak ilacın uyku getirdiği fikrine kanaat getirmediği için beklenen sonuçlar çıkmadı. Baktığımızda ilaç Türkiye ve Amerika tarafından kabul görmediği için büyük bir tehlikenin eşiğinden dönülmüştür.
İnsanların sağlığıyla beslenen sağlık kavramını cinayete çeviren fakir ülkelerde yaşayan insanları denek gibi gören fani dünyanın sağlık cellatları her dönem de karşımıza çıkacaktır. Önemli olan ülke olarak güvenilir gelişmiş liyakati güçlü teknolojik deneyimleri kazanmış bilim adamlarımız ile her sunulan satılmaya çalışılan tedavi ilaçların belli denetimlerden geçirilmesidir. Sağlık en büyük hazinedir unutmayalım. Acılar bizlere ders olsun yeni acılar yaşanmasın.