İZMİ Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürü Ali Hıdır Köseoğlu, Tahtalı Barajı’nda 25 yılın en kurak 3’üncü dönemi yaşandığını söyledi.
Türkiye’nin birçok bölgesinde kış, mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıkla geçti. Bu durum birçok ilde olduğu gibi İzmir’de de barajların doluluk oranlarını olumsuz etkiledi. İzmir’deki Tahtalı ve Gördes barajlarının doluluk seviyelerini değerlendiren İZSU Genel Müdürü Ali Hıdır Köseoğlu, “İzmir’in metropol ilçelerine yılda 255 milyon metreküp su veriliyor. Bunun günde yaklaşık 160 bin metreküpünü Tahtalı Barajı’ndan temin ediyoruz. Tahtalı Barajı, İzmir için çok önemli bir su kaynağı.
Şehrin tamamına verilen suyun yüzde 35’ini barajlardan, yüzde 65’ini de yer altı kuyularından sağlamaktayız. Özellikle metropol ilçelere, Göksu-Sarıkız kuyularından ve Menemen acil kuyuları ile Halkapınar kuyularından su sağlayarak, vatandaşlarımızın ihtiyacını karşılamaktayız. Mevcut durumda bugün itibarıyla idaremiz tarafından metropol ilçelere günde ortalama 600 bin metreküp içme suyu verilip, bu miktarın yaklaşık 160 bin metreküpü Tahtalı Barajı’ndan, 90 bin metreküpü de Gördes Barajı’ndan temin edilmektedir” ifadelerini kullandı.
Tahtalı Barajı’nda an itibarıyla 2001 ve 2008 yıllarındaki kuraklık dönemlerinin benzerinin yaşandığını dile getiren Köseoğlu, “Son 25 yıl geriye doğru baktığımızda barajın en kurak 3’üncü dönemindeyiz. 2008 yılında bu seviye 75 milyona kadar düşmüştür. Bugün su, 111 milyon metreküp seviyesinde. Yapılan hesaplamalara göre, Tahtalı Barajı’nda 8-9 aylık ihtiyacı karşılayacak kadar suyumuz var. Gördes Barajı da bir o kadar önemli. Manisa’daki Gördes Barajı, stratejik bir konumda. Oradan da Kavaklıdere İçme Suyu Arıtma Tesisi vasıtasıyla 1 günde yaklaşık 90 bin metreküp su almaktayız. An itibarıyla Sarıkız İçme Suyu tesisimizde de günde bin litre saniye su alarak, kuyuları dinlendiriyoruz” dedi.
‘BU YIL TAHTALI BARAJI’NIN DOLULUK ORANLARI YÜZDE 32’
İzmir’de yüzde 60’ın üzerinde suyun yer altı kaynaklarından sağlandığını ve bunun enerji maliyeti yarattığını söyleyen Köseoğlu, “Menemen’den Terfi merkezleriyle ve pompalarla enerji harcayarak metropol ilçelere kadar suyu getiriyoruz. Bu nedenle su maliyetlerimiz çok artıyor. Devlet Su İşleri ile anlaşmamız yıllık 59 milyon metreküp ve geçmiş yıllarda tamamını alamadığımız için bugün itibarıyla bin litre saniye su alıyorken, şimdi 2 bin litre saniye civarında su alıyoruz.
Geçmişteki açığımızı da bu şekilde kapatıyoruz. Gördes Barajı’ndan su almaya devam edersek, Devlet Su İşleri Bölge Müdürümüzle yakın zamanda görüşeceğiz ve tarımsal sulama için su vermemeleri konusunu dile getireceğiz. Çünkü Gördes Barajı aynı zamanda tarımsal sulama için de kullanılıyor. Mevcut durumda Gördes Barajı’ndaki bugünkü su miktarı olan yaklaşık 75 milyon metreküp göz önüne alındığında ve sulama suyu ihtiyacının dışında, sadece içme suyunda kullanılması durumunda bile barajda yaklaşık 5-6 ay yetecek su bulunduğu tahmin edilmektedir” açıklamalarında bulundu.
‘KURAKLIK ERKEN BAŞLADI’
Köseoğlu, açıklamasında şunları söyledi:
“Bu nedenle tarımsal sulama için su vermemeleri gerekiyor. Çünkü bu sene kuraklık erken başladı. Sıcaklık erken bastırdı. Biz her ne kadar yer altı kuyularımız ve rezervlerimizle önlemimizi almış olsak dahi yine de daha fazla önlem almakta yarar var. Vatandaşlarımıza da çağrıda bulunmak istiyorum. Suyu tasarruflu kullanmaları gerekiyor. Çünkü geçen sene bu zamanlar için Tahtalı Barajı’nın doluluk oranları yüzde 41 seviyesindeyken, bu sene şu an yüzde 32 civarında.
Gördes Barajı’nın ise doluluk oranı yüzde 13 seviyesinde. Dolayısıyla bu konuda vatandaşlarımızın da suyu tasarrufu kullanmalarını öneriyoruz. Ancak suyla ilgili önlemlerimizi aldık. Tahtalı Barajı için de günde aldığımız 160 bin metreküp suyla da 8-9 aylık daha suyumuz var. Kışın tekrar yağmur sezonuna gelirken de bu problem ortadan kalkmış olacak. Özellikle nisan yağmurlarının ihtimallerini takip ediyoruz. Ancak önümüzdeki bir ayı incelediğimizde pek yağmur gözükmüyor.”
‘KAYIP KAÇAKLARIMIZI CİDDİ ANLAMDA AZALTTIK’
İZSU olarak ana sınıflarına kadar gidip, suyun önemi ve suyun nasıl kullanılacağına dair bilgiler verdiklerini aktaran Köseoğlu, “Ellerimizi sabunladığımız sürede dahi akan suyu ya da damlayan suyu kapatmakla bile yüzlerce metreküp su tasarrufu sağlıyorsunuz. Bunun için internet sitemizde evde su kullanımına dair anlatımlarımız ve bilgilendirmelerimiz var. Ayrıca kayıp kaçaklarımızı ciddi anlamda azalttık. Metropol ilçelerimizde ve diğer ilçelerimizin çoğunda hatları yeniliyoruz. Foça’da, Ödemiş’te, Bergama’da, Dikili’de çalışmalarımız var. 1980’li yıllardaki yapılan boruların tamamını değiştiriyoruz.
Bu ilçelerin sorumluluğu 2014 yılında bize verildi. Özellikle son 5 yılda ciddi anlamda içme suyu şebekelerinin yenilemelerini yaparak, kayıp kaçık oranlarının yüzde 40-50’lerden yüzde 15’lere düşürdüğümüz ilçelerimiz var. İdare olarak kayıp kaçak oranını düşürerek su tasarrufu sağlamış olacağız. O zaman yeni bir kış sezonunda da aynı problemle karşılaşacağımızı pek ihtimal vermiyorum” dedi.
‘TARIM HAVZASI SULANMASINDA KULLANACAĞIZ’
Alternatif su kaynakları da yarattıklarını dile getiren Köseoğlu, “Vatandaşlarımızdan suyu tasarruflu kullanmalarını isterken, İZSU olarak biz de çalışma yürütüyoruz. Metropolde de yenilemeler yaparak yılda yaklaşık 100 milyona yakın yatırım yapıyoruz. Aynı zamanda alternatif su kaynaklarını da yaratıyoruz. Özellikle atık su arıtma tesisleri ile suyun geri dönüşümünü sağlayarak, o suyun kent kullanımında ve tarımda kullanması için çalışmalarımız var. Örneğin; 2022 yılında tamamladığımız Bayındır Hasköy’de Su Arıtma Tesisi’nde günde 3 bin metreküp suyu A sınıfı standardına getirerek tarımda kullanıyoruz.
Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde günde 200 bin metreküp suyu geri dönüşümünü sağlamak için uygulama projemiz bitti. Bu konuda ilgili kredi kuruluşlarıyla da ön çalışmalarımızı yaptık. Yine buradan arıtılan suyu Tarım ve Orman Bakanlığı’mızla ve Devlet Su İşleri’yle ortak çalışarak tarım havzası sulanmasında kullanacağız. Aynı zamanda metropol ilçelerde yeşil alan ve rekreasyon alan sulamasında, kullanılan şebeke suyundan yılda yaklaşık 5 milimetreküp suyu bu vesileyle geri dönüşümünü sağlıyoruz” diye konuştu.