Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İzmir Şube Başkanı ve Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Hakan Çakıcı, Türkiye’deki yüksek hava sıcaklıklarının insanların yanı sıra tarımsal ürünleri de etkilediğini söyledi. Yaz meyvelerinde ‘güneş yanığı’ oluştuğunu belirten Dr. Çakıcı, ürün rekoltesinde ve kalitesinde düşüş yaşandığını dile getirerek, “Özellikle üzüm, şeftali ve kirazda güneş yanığı oluşuyor. Sıcak rüzgarların esmesi de zarara neden oluyor. Kalitesi bozuk olan meyveler, tezgaha gelmeden meyve suyu olarak değerlendiriliyor” dedi.
ZMO İzmir Şube Başkanı ve Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Hakan Çakıcı, etkili olan aşırı sıcakların yaz meyvelerini de olumsuz etkilediğini dile getirdi. Ürünlerde hastalıkların arttığını ve ‘güneş yanığı’ oluştuğunu belirten Dr. Çakıcı, “Bu yıl yine iklim değişikliğinin etkilerini derinden yaşadık. Temmuzda sıcaklık rekorları kırıldı. Düzensiz ve zamansız biçimde kuvvetli yağışlar da gördük. Nem ortalamaları bazı dönemlerde yükseldi. Yağış ve ardından sıcaklıkların artması, tarımsal ürünlerde hastalık ve zararlıların artmasına sebep oldu.
Çünkü yüksek nem ve sıcaklık, zararlı organizmaların gelişmesi için ortam oluşturuyor. İzmir ve Manisa’daki bağlarda hastalık ve zararlıların arttığını gördük. Diğer meyve ve sebzelerde de bu etkiler yaşandı. Üzümün yanı sıra şeftali ve kirazda da güneş yanığı oluyor. Direkt güneş yanığının yanında sıcak rüzgarların esmesi de zarara neden oluyor. Bu durum ürün rekoltelerini etkiledi, kaliteyi düşürdü. Kalitesi bozuk olan meyveler, tezgaha gelmeden meyve suyu olarak değerlendiriliyor. Uzun süren sıcaklıklar, meyve ve sebzelerin daha fazla su tüketmesine neden olduğu için çiftçinin sulama maliyeti arttı” ifadelerini kullandı.
‘ÜRÜN DESENLERİNDE DEĞİŞİKLİKLER GÖRECEĞİZ’
Zeytinde de bu yıl iyi bir sezon beklemediklerini kaydeden Dr. Çakıcı, zeytinin iklim değişikliğinden etkilendiğini söyleyerek, “Zeytinde hem yok yılı hem de iklim değişikliğinin etkisiyle ürün sayısı az. Buna bağlı olarak zeytinyağında da rekolte azalacak. Fiyatlar yüksek olacak. Fiyatı dengelemek için zeytinyağı ihracatı yasaklandı. Kasım, aralık gibi fiyatlar şekillenecek.
Zeytin bu coğrafyanın ürünü ama iklim değişikliğinden en fazla etkilenen coğrafya da Akdeniz Bölgesi. Güney Ege, Batı Akdeniz yani İzmir, Muğla, Aydın zeytin sayısı en fazla olan iller. İklim değişikliğine bağlı olarak toprakta suyun az depolanması, sıcaklık nedeniyle bitkinin su kaybı yaşaması ve zararlıların artışı verimle kaliteyi düşürüyor. Özet olarak bütün ürünler aynı şekilde etkileniyor. İklim değişikliği nedeniyle ürün desenlerinde değişiklikler göreceğiz. Gelecekte her yerde her ürünü yetiştiremiyor olacağız” dedi.
‘FİYATLARIN ARTMASINA NEDEN OLDU’
Tezgahlardaki fiyatların yüksekliğine de dikkati çeken Dr. Çakıcı, “Pazarda, manavda çok yüksek fiyatlı meyve ve sebzeler karşımıza çıkıyor. Yaz dönemi, sebzenin meyvenin ucuzladığı ve gıda enflasyonunun düştüğü dönemler olurdu. Bu sene bunu yaşayamadık. Çiftçinin mazot, sulama, ilaç giderlerinin yanında tarladan pazara kadar geçen süreçte nakliye, ambalaj ve aracı giderleri etiketlerdeki fiyatların artmasına neden oldu” diye konuştu.
‘BAZI MEYVELERDE GÖLGELEME GEREKLİ’
İklim değişikliğine bağlı olarak tarımsal üretimde kaybı azaltmak için bazı önlemler alınabileceğini aktaran Dr. Çakıcı, “Bakanlığın tedbirleri ve çalışmaları önemli. Ama kültürel uygulamalar yapılmalı, modern sulama sistemleri kullanılmalı. Bazı meyvelerde gölgeleme yöntemleri uygulanabilir. Işığa, doluya, aşırı yağışa karşı ağaçları gölgeleme sistemiyle koruyabiliriz. Üretimde modern tekniklerin desteklenmesi gerekir” ifadesini kullandı.