Psikolojik rahatsızlıklar olarak adlandırılan ve insanlarda son zamanlarda çoğunlukla görülen rahatsızlıklar psikolojik olarak her bireyi etkilemektedir.
OBSESİF-KOMPULSİF BOZUKLUK
İnsanların yaptığı bir eylemi tekrar yapma eylemine Obsesif-Kompulsif Bozukluk denir. OKB rahatsızlığı son zamanlarda %35 kadar bir rakama ulaşmış ve gün geçtikçe artar konuma gelmiştir. Bu hastalığın başlıca belirtileri şunlardır.
- Kabul etmediği ve onaylamadığı fikir ve düşüncelere takıntılı durumda kalır.
- El yıkama, temizlik yapma, vb durumlarda gün içinde tekrar eder.
- Yapmış olduğu davranışları yaparken kendisini mutsuz hissetme durumunda kalır.
- Kişi takıntılı olmadığını iddia etmesi davranışı bile bir takıntı eylemidir.
- Takıntı haline getirmiş olduğu davranışlarda bile şüphelerin doğruluğuna inanır, inandırmaya savaşır.
- Saplantı haline gelen davranışlarının doğru olmadığını bile bilseler bu eylemlerinden kendilerini uzak tutamazlar.
Hastalığın tedavisi için uzman psikolojik danışman ve ilaç tedavisi aynı anda uygun görülür.
Hastalar eğer OKB olduklarını kabul ederlerse tedavi süreci daha hızlı sonuçla ilerlemesi sağlanabilir.
SOSYAL FOBİ
Kişilerin toplumla arasındaki etkileşim, iletişim ile kurulan konu ve olaylarda içinde bulunduğu durumlarda kendini gösteren bir tür kaygı bozukluğudur. Bu hastalığın başlıca sebepleri ve nedenleri kişilerin çevresi tarafından küçük görülme, aşağılanma, fikir ve düşüncelerin olumsuz karşılanacak düşüncesini hissetmesidir. Bu rahatsızlığın bir diğer adı (anksiyete bozukluğu) dur. Dünya üzerinde oldukça yaygın olarak görülmektedir. Sosyal Fobi rahatsızlığı yaşayan bireyin çevresi ile ilişkilerini oldukça fazla etkilemektedir. Bireyler çevresi ile kurduğu ilişkilerde güçlük çekmektedirler ve bu durumda genel olarak çocukluk veya ergenlik döneminde kendini göstermektedir.
En yaygın olarak belirtiler şunlardır.
- Aşırı duygusal olurlar.
- Belirli, belirsiz ve anlık olarak içsel korku yaşarlar
- Hava koşulları hangi durumda olursa olsun aşırı terleme gösterir.
- Kişi kalp ritim bozukluğu yaşar (taşikardi)
- Aşırı olarak durup duruken sinirlenebilir ve tepki gösterebilir.
Bu belirtilerin tanısı Sosyal Fobi testleri ile tanı koyulabilir ve tedavisi için bir uzman tarafından psikoterapi ve çeşitli ilaçlar ile destek alınarak sonuç elde edilebilir.
TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU
Toplum da insanların hayatlarını, güvenliğini tehdit eden ve korkunç tehlikeli duruma sokan davranışa travma olarak tanı koyulur. Bunları tetikleyen olaylar (Ağır trafik kazaları, doğal afetler, ölümcül hastalıklar) vb durumlar örneklenebilir. Yaşanan olaylar karşısında travma sonrasında stres bozukluğu kendini belli eder. Kadınlar duygusal olarak daha çok travmatik durumlara maruz kaldığı için daha sık görülmektedir. Her durumda travmatik olayları yeniden yaşama hissi ve yaşama kaygısı en yaygın belirtiler arasında bulunmaktadır.
Yaşanan travma sonrası stres bozukluğu tedavisi genel olarak psikoterapi ile başarılı sonuç verdiği gözlemlenmiştir. Psikoterapi ile davam eden tedavi edilirken ekstra olarak hastaya antidepresan ilaç tedavisi uygun görülmektedir. Psikoterapi ile ilaç tedavisinin olumlu sonuç vermesi oldukça yüksektir.
PANİK BOZUKLUĞU
Sebepsiz yere aniden çıkan davranışlar arasında korku, panik, dehşet, telaş, kaygılanma hisleri nöbet şeklinde yoğun olarak yaşanan rahatsızlıklara neden olan psikiyatrik hastalıktır. Dünya üzerinde yaygın olarak görülen Panik Atak hastalığı aralıklı olarak kendini tekrar eden ve ani olarak kendini gösteren bir rahatsızlıkltır. Günlük olarak yaşamı olumsuz derecede etkilediği gözlemlenmiştir. Çoğunlukla hastalarda belirtiler şu şekildedir.
- Kapalı alan korkusu
- Kalabalık alan korkusu
- Hızlı araç korkusu
- Yalnız kalma korkusu
- Bir eşyasını kaybetme korkusu
- Çaresizlik korkusu
- Yolculuk korkusu
- Gök gürültüsü korkusu
- Karanlıkta kalma korkusu
- Herhangi bir hayvan korkusu
Yukarıda listelemiş olduğumuz belirtiler çoğunlukla etkilediği gözlemlenmiştir. Ataklar genel olarak minimum yarım saat maksimum bir saatten uzun süre olarak kayıtlara geçmiştir. Yaşanan atakların şiddeti ve süresi kişiye göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak ani terleme, çarpıntı, nefes almakta zorluk, ölecekmiş korkusu gibi belirtiler ile başlayan bir rahatsızlıktır. Dünya üzerinde sayısı oldukça fazla olan bu rahatsızlığın tedavisi uzmanlar tarafından ilaç ve psikolojik danışmanlarla ortak çalışma olumlu sonuç verdiği için iki tedavinin aynı anda yapılması tercih edilmektedir.
BİPOLAR BOZUKLUK
İki yönlü olarak bilinen duygu ve durum bozukluğuna (bipolar bozukluk) adı verilmektedir. Kişinin kendini çok iyi hissettiği zaman bir anda anlamsız, ve olumsuz düşüncelere kapılması artı olarak içe kapanma aniden sessiz kalma düşüncelere dalma gibi ruh haline bürünmesi ile anlaşılan bir hastalıktır. Bir diğer tanıda hastanın ruh halinin iki ayrı uç noktada gelip gitmesine (bipo bozukluğu) olarak adlandırılır. Hastalığın doğru bir şekilde tanı koyula bilmesi için bir uzman psikiyatr tarafından tedavi edilmesi gerekmektedir.
Bipo bozukluğu en üst seviyede olduğu anlaşıldığı anda hasta bir anda hiperaktif, heyecanlı davranışlar sergileyebilir bu durumda bir anda mutlu bir anda mutsuz olabilir ileri evresinde ise hasta depresyona girmesi kaçınılmazdır. Hasta bu durumda kendisini dış dünyadan uzak tutar ve kendi içine kapanır eğer hasta kendi içine kapanırsa şizofreni evresine çıkması ve tanı koyulması an meselesidir. Hastaya tedavi süresi boyunca antipsikotik ve antidepresan ilaçlar kullanılması uygun görülür.
ERİŞKİN DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU
Genel olarak ve çoğunlukla küçüklük döneminde başlayan bir rahatsızlıktır kişilerde zamanla dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu artış göstermekte olup odaklanmada güçlük, unutkanlık, işleri aksatma, hayatını organize etmekte güçlük çekme, yapacağı işlerde zorluk çekme gibi semptomlar gösterebilir. Hatalığı yaşayan kişiler de çoğunlukla zihninde gelişen olaylara karşı odaklanma da güçlük çekmektedirler ve bunu sürekli dile getirirler. Bu durumda olan hastalar iş hayatlarında çok büyük zorluklarla karşı karşıya kalmaları kaçınılmazdır. Hastaların tedavi aşaması uzmanlar tarafından hem kontrollü ilaç tedavisi hemde psikolojik danışman desteği aynı anda görülmesi uygun görülür.
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU
Kişilerin günlük olarak hayatlarında hafif derecede sayılan baş edilebilir kaygının yanı sıra sürekli olarak günlük hayatın için ileri düzeyde kaygı ve endişenin yer aldığı bir hastalık olarak bilinir. Kişinin karamsarlığa bırakması yaygın anksiyete bozukluğunun en temel belirtisidir. Bu belirti uzmanlar tarafından gözlemlenerek tanı koyula bilir ancak yapılan kontrollerde tanı koyulması kısa süreli bir işlem değildir. Hastanın vermiş olduğu tepkiler sonrasında ve yapılan tetkiklerden sonra bir uzman tarafından tanı koyulabilir. Bu rahatsızlık genellikle çocukluk döneminden veya ergenlik döneminden başlayan bir durumdur. Tedavisi mümkün olan bu hastalık bir uzman tarafından ilaç tedavisi ile birlikte psikolojik danışman ile aynıda anda yapılması en uygun görülmüştür. Hızlı sonuç için mutlaka bir uzmana danışılması tavsiye edilir.
MADDE VE NİKOTİN BAĞIMLILIĞI
Dünya üzerinde kimyasal ve doğal olarak bilinen uyuşturucu maddelerin bağımlılığı en tehlikeli ve en zor süreci olan kategori sınıfındadır. Dünya sağlık örgütü bunun için bir çok ülkede (Uyuşturucu Madde ile Savaş) açmış ve bir çok ülkede yasaklanmıştır. Ancak bu konuda yeterli bir sonuç elde edilememiştir. Bağımlılık temel olarak nikotin ile başlayan bir yolculuk diyebiliriz kişilerin bu maddeye başlama yaşı 18 iken günümüze baktığımızda dünya üzerinde 14’e kadar düşmüştür. Uyuşturucu madde kullanımı yanı sıra sigara kullanımı nikotin bağımlılığı kişide sperm eksikliği, sinir, stres, kaygı bozukluğu, endişe, güçsüzlük, vitamin kaybı, temel gıda tüketimi eksikliği gibi bir çok zararla karşı karşıya kalmaktadır.
Alışkanlık sonrasında kişi kullanım yapmadığı durumlarda terleme, baş ağrısı, gereksiz sinirlenme vb gibi davranışlar göstermektedir. Fizyolojik durumun yanı sıra kişi psikolojik olarak da etkilenmekte ve tepki vermesi kaçınılmazdır. Madde bağımlılığı yaşana hastanın tedavi süresi kişiye göre değişmekte ve süreç kişinin iradesine göre değişiklik göstermektedir. Uzmanlar tarafından ilaç tedavileri ve psikolojik terapi ile sonuç alınmasının daha yüksek olduğu açıklanmıştır.
Siz değerli okuyucularımız eğer yukarıdaki belirtilerden birini yaşadığınızı düşünüyor ve bu belirtiler bende veya yakınımda evet var diyorsanız en kısa sürede bir uzmandan yardım alarak tedavinizi başlatabilir konu hakkında erken teşhis koyulmasını sağlayabilirsiniz. Unutmayın ne kadar erken tanı koyulursa o kadar hızlı sonuç elde edilir. Sizler de sağlıklı bir yaşam ve daha huzurlu günlere merhaba diyerek kapıyı açmak istiyorsanız en yakın sağlık kuruluşlarındaki uzmanlardan destek alabilirsiniz.
Zaman ayırıp okuduğunuz için çok teşekkür eder sağlıklı günler dileriz.