Perakende ticarette uygulanacak ilke ve kurallarda değişiklik yapılarak, üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasında ticari ilişkilerle ilgili düzenlemelere gidildi.
Ticaret Bakanlığı’nın perakende ticarette uygulanacak ilke ve kurallara ilişkin yönetmelik değişikliği, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki ticari ilişkilerde karşı tarafın ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına neden olan faaliyetler, ‘haksız ticari uygulama’ olarak tanımlanarak yasaklandı. Haksız ticari uygulama kapsamına alınarak yasaklanan faaliyetler şu şekilde:
Karşı tarafın herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlanması. Kampanya maliyetinin, kampanyalı satış yapmak istemeyen tarafa yansıtılması. Tarım ve gıda ürünlerinin tedarikinde ticari ilişkinin şartlarının, yazılı veya elektronik ortamda yapılan sözleşmeyle belirlenmemesi. Sözleşmede tek taraflı değişiklik yapma yetkisi veren veya açık ve anlaşılır olmayan hükümlere yer verilmesi. Ürün talebini doğrudan etkileyen herhangi bir hizmet verilmediği halde, karşı taraftan prim ve bedel alınması.
Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve gıda ürünlerine yönelik siparişlerin, ürünün teslim tarihinden önceki 30 gün içinde iptal edilmesi. Ürünlerinin tesliminden sonra bozulma gibi maliyetlerin karşı tarafa yansıtılması ve satılamadığı gerekçesiyle iade edilmesi. İdari ve cezai yaptırımlara veya müşteri şikayetlerine ilişkin maliyetlerin üretici veya tedarikçiye yansıtılması.
Kamu kurumlarına veya adli mercilere başvuruda bulunulduğu gerekçesiyle karşı tarafa ticari misillemelerde bulunulması. İşletme ölçeği ile ürün ve faaliyetlerine ilişkin esaslı hususlarda gerçek dışı veya yanıltıcı açıklama veya bildirimde bulunarak karşı tarafın zararına sebep olunması. Söz konusu faaliyetlerin tespiti halinde idari para cezası yaptırımları uygulanacak.
ÖDEME SÜRELERİ KISALTILDI
Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasında tarım ve gıda ürünlerinin tedarikinde ödeme süreleri kısaltıldı. Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve gıda ürünlerinin tedarikinde, tarafların ölçeğine bakılmaksızın ödeme süresi 45 gün olarak belirlendi. Ürünlerin tedarikinde alacaklının küçük, borçlunun orta veya büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli olması durumlarında; alacaklının borçludan ölçeğinin daha küçük olması durumunda küçük ölçekli işletmeyi korumak amacı ile bu süre 30 gün olarak belirlendi.
Ayrıca düzenleme ile üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulmayan tarım ve gıda ürünlerinin tedarikinde alacaklının küçük, borçlunun orta veya büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli olması durumlarında 60 gün olarak belirlendi. Düzenleme ile ödemeler konusunda taraflar arasında ihtilafların azaltılması, vade kısalması ile üreticinin veya tedarikçinin nihai fiyat belirlenirken finansman maliyetinin ve fiyatların düşürülmesi hedeflendi.
1 OCAK’TA YÜRÜRLÜĞE GİRECEK
1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan düzenlemeler uyarınca, perakende ticaretin üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki ticari faaliyetleri düzenlerken, tıbbi beslenme tedavisi gerektiren vatandaşların glutensiz, laktozsuz ve benzeri özelliklere sahip ürünlere ulaşmasının da kolaylaştırılması amaçlandı.