Optik koaksiyel ve HDMİ bağlantı metodları; Sayısal ortamdan analog müzik sinyaline çevirebilen ses ve sinema amfilerinde DAC’lar mevcuttur.
Gerek cep telefonlarımızdan, gerek evlerimizde mevcut bulunan Sayısal Müzik Çeviricilerden (DAC) veya kablolu ya da kablosuz olarak internete bağlanabilen alıcı cihazlar üzerinden (İnternet receiver) müzik setlerimize analog sese dönüştürme yapılmaksızın, bağlanılan cihazların sayısal ortamda veri aktarmaları çeşitli şekillerde (yani kablo kullanılarak) mümkün olabilmektedir.
Yani sayısal ortamdan analog müzik sinyaline çevirebilen ses ve sinema amfilerinde bu sayısal özelliği algılayan ve analog sese çevirebilen DAC’lar mevcuttur.
Stereo (iki kanallı) ve Multichannel (çok kanallı) ev amfileri ve sinema sistemlerinin sinyal girişlerine göz atıldığında, eski cihazlarda klasik sağ-sol lale girişi olarak (ayrıca Din: 5’li giriş) tanımladığımız kablolu girişler ve sinema sistemlerinde ‘SCART’ olarak tanımlanan analog sinyal girişleri yaygın iken günümüzde daha ziyade aşağıda tarifini vereceğimiz 3 sayısal aktarma kablo sistemi (lütfen kablo çeşitleri olarak da okuyunuz) yaygın olarak kullanılmaktadır. (Kablosuz veri ve müzik aktarmanın diğer yolu da ‘Bluetooth’dur. Bir sonraki yazımızın konusudur)
- Optik Aktarma Sistemi: Sayısal sinyallerin (1 açık, 0 kapalı mantığı ile) ışık formatına çevrilerek bir veya daha çok sayılı, camdan üretilen kablolardan diğerlerine aktarılmasına imkân sağlamaktadır. Günümüzde kıtalar arasında uydu hariç, internet ve telefon dâhil tüm veri aktarımları esasen bu kablolar üzerinden yapılmaktadır. Bu tür kabloların orta çekirdeği sinyalin etkilenemediği saf cam olan silikon maddesinden, bir dış kaplaması bildiğimiz normal camdan (sayısal verinin sekerek kablo ucunun sonuna kadar gidebilmesi için) , onun da üstünde bir plastik kaplamadan oluşur. Eskiden amfilerde bu tarz girişler ancak en üst teknolojiyle üretilen ve daha pahalı olan amfilerde kullanılmakta iken günümüzde teknolojinin giderek daha ucuz olması nedeniyle hala kullanılmaktadır.
- Koaksiyel Aktarma Sistemi: Sayısal verilerin bakır bir kablo üzerinden elektrik sinyalleri olarak aktarılmasına imkân tanıyan bir sistemdir. Kablonun ortasında bakır kablo, çevreleyen bir manyetik şerit ve dışında plastik maddeden oluşur. Bu tür kabloların uzunluğu arttıkça, müzik setlerinden yayılan elektromanyetik dalgalardan etkilenir. Ancak müzik setlerinde kullanılanları nispeten kısa olduklarından dolayı sese, duyulacak kadar etki etmezler.
Bu aşamada belirtmem gerekir ki ne optik ne de koaksiyal kabloların sese etkileri, laboratuvarlar haricinde müzik sevenlerce fark edilememektedir.
- HDMİ Aktarma Sistemi: 2000’li yılların başında icat edilmiş, günümüzde yaygın olarak müzik ve videoda kullanılan bir sayısal veri aktarım kablosudur. Bu kablolar özellikle sıkıştırılmamış video sinyalleri ile (PCM formatında) sıkıştırılmış sayısal ses sinyallerini bu amaçla üretilmiş amfilere ve televizyonlara iletebilen kablolardır. Bu amaçla üretilen kablolarda normalde görüntü sinyalleri sayısal formatta gönderilebilir iken, ses kanalları da yine sayısal biçimde 7.1 formatında gönderilebilmektedir. Ancak günümüz teknolojisinde bu format kullanılarak daha fazla sayıda ses kanalı iletilebilmektedir.
Bir sonraki yazımızda, Bluetooth teknolojisi kullanılarak ses ve veri aktarımının günlük hayatımızı nasıl etkilemiş bulunduğuna değineceğiz.