Küresel ölçekte nesli tehlike altındaki türler listesindeki üveyik ve elmabaş patka, (MAK) 25 üyesinden 5’inin şerh kararıyla, avlanacak türler listesine alındı.
Komisyonda sadece kaya sansarının Türkiye genelinde avlanması yasaklandı.
Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü bünyesindeki 30 Haziran Çarşamba günkü MAK toplantısında, Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde küresel ölçekte nesli tehlike altındaki türler üveyik ve elmabaş patka kuşları da dahil birçok memeli ve kuş türünün avlanmasına yönelik karar çıktı. Komisyonda sadece kaya sansarı avlanacak türler arasından çıkartıldı. Bu kararla, geçen yıllarda yasaklanan ağaç sansarıyla birlikte kaya sansarının avı da Türkiye genelinde yasaklandı.
NESLİ TEHLİKE ALTINDAKİ İKİ TÜR
Komisyon kararlarına ilişkin bilgi veren MAK üyesi Bülent Ecevit Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Sözen, üveyik ve elmabaş patkanın IUCN tarafından nesilleri küresel tehlike altındaki türler olarak listelendiğini belirterek, “Avcılar bu kuşların Türkiye popülasyonunun iyi durumda olduğunu söylüyor. Bakanlık da bu kuşların Türkiye’deki durumunun tespiti için çalışma başlattı. Biz, ‘Bu çalışmanın sonuçlarını bekleyelim, çalışmalar sonuçlanana kadar bunların avını yasaklayalım’ dedik. Bütünüyle yasaklanmasını teklif ettik ama kabul görmedi, oylama sonucunda bu kuşların avlanmasına karar verildi. Komisyondaki 25 üyeden 4’ü akademisyen, 1’i Doğa Araştırmalar Derneği’nden yaban hayatı uzmanı 5 kişi şerh düştük. İtiraz ettiğimiz temel konu buydu” diye konuştu.
KAYA SANSARI YASAKLANDI
Komisyonda kaya sansarının avlanmaması gerektiği konusundaki görüşe avcıların da katıldığını belirten Prof. Dr. Sözen, “Kaya sansarının Türkiye çapında avlanmasından vazgeçildi. Avcılar da zaten bunun avlanmaması ve korunması gerektiğini ifade etti. Ağaç sansarı zaten önceki yıllarda yasaklanmıştı. Bu sene kaya sansarı da yasaklandı. Zaten ikisini birbirinden ayırmak mümkün değil, avlamanın gereği yok. Çünkü bunlar ekosistemin kilit taşı türler, doğanın sağlığının devamını sağlar. Yaban hayatında fareleri en çok baskılayanlar bunlardır. Yok ederseniz insanların farelerle başa çıkması mümkün değil. Mesela Avustralya’daki fare salgınını düşünün, onlarda sansar, gelincik yok” dedi.
AVLANACAK TÜRLER AYNI
Prof. Dr. Sözen, komisyonun kararlarına göre memelilerde yaban tavşanı ve ada tavşanı, çakal, tilki, kuşlarda üveyik, elmabaş patka, çamurcun, kılkuyruk, ardıç kuşu, karatavuk, birkaç karga türü, karabatak gibi geçen yılki listeye benzer av kararları çıktığını da açıkladı. Prof. Dr. Sözen, karaca, yaban koyunu, dağ keçisi, gibi türlerin ise MAK kapsamında olmadığını, av turizmi kapsamında bölgelere göre karar verilen ayrı bir konu olduğunu söyledi.
KABUL EDİLEBİLİR BİR DURUM DEĞİL
Prof. Dr. Çakal, tilki gibi birçok türün avlanmasının mantığını görmediğini belirten Prof. Dr. Mustafa Sözen, yenmiyor olmasına rağmen avlanan türlerle ilgili şunları söyledi:
“Kişisel olarak ava tamamen karşıyım ve karar bana düşse Türkiye’de ve dünyada avı tamamen kaldırırım. İnsanların ormanda yaşayan ve mecbur kaldığı, temel besini sağladığı ve az miktardaki popülasyona zarar vermeyen av, örneğin Amazon yerlisinin av yapmaması düşünülemez. Ama günümüz modern insanının av yapmasına gerek kalmadı ki. Atış yapmak bir spor ise atış poligonları kurun, istediğiniz kadar yapın. Ama bu atışı bir canlıya yapıp, onu sakat veya ölü bırakmak kabul edilebilir bir durum değil.
Diğer tarafta insanların avlanma alışkanlığı varken ve bu legalken bunun yapılıp yapılmaması benim kişisel kararıma bağlı olmuyor. En azından avı devam eden türlerle ilgili sakıncalı olan türler varsa onları dile getiriyoruz, elmabaş patka ve üveyik gibi. O zaman ilk yapılacak şey, hemen bu türlerin avını yasaklamak, ülkedeki durumunu araştırmak ve Türkiye’de de sıkıntı varsa gerçekten av yasağının sürmesi. Ancak Türkiye’deki popülasyonlarında bir sıkıntı görülmüyorsa daha sonra popülasyonuna zarar vermeyecek ölçüde avına devam edilmesi. Bizde temel çalışma yapılmadan avına devam ediyorlar, yanlış bulduğumuz buydu.”