Salihli, Saruhanlı ve Gölmarmara ilçelerinin sınırında yer alan, ‘Ulusal Öneme Sahip Sulak Alan’ tescilli, ‘kuş cenneti’ olarak bilinen Marmara Gölü’ndeki tarımsal üretim ile ilgili davada karar duruşması.
Manisa’da kuraklık ve su kaybı nedeniyle kuruyan ve Türkiye’nin ilk iklim davasına konu olan Marmara Gölü’nün tarıma açılmasına ilişkin Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM), Devlet Su İşleri (DSİ), Tarım ve Orman Bakanlığı ile Manisa Valiliği arasındaki iş birliği protokolünün iptali için açılan davanın karar duruşması görüldü. Doğa Derneği Hukuk Danışmanı Avukat Cem Altıparmak, “Ümit ediyorum ki karar lehimize çıkacak. Daha önce bir yürütmeyi durdurma kararı verilmişti. Aynı mahkemeden yine bilirkişi raporunu da dikkate alarak, taleplerimizin kabul edildiği, işlemlerin iptal edildiği bir karar bekliyoruz” dedi.
Salihli, Saruhanlı ve Gölmarmara ilçelerinin sınırında yer alan, ‘Ulusal Öneme Sahip Sulak Alan’ tescilli, ‘kuş cenneti‘ olarak bilinen Marmara Gölü, son yıllarda yaşanan su kaybı nedeniyle 2021 yılının ağustos ayında tamamen kurudu. Tepeli pelikan ve karabatak gibi nesli tükenme tehlikesi olan 101 farklı türden 20 bin su kuşuna ev sahipliği yapan göl, kuşlar tarafından da terk edildi. 7 mahallede 2 bin kişinin geçimini sağladığı gölde balıkçılık bitti, kuruyan zemininde dev yarıklar oluştu. Göl, çiftçilerce işgal edilerek, tarım alanı olarak kullanılmaya başlandı.
TARIMSAL ÜRETİME BAŞLANDI
Paylaşım konusunda anlaşamayan çiftçiler arasında sık sık tartışmalar yaşandı. Çıkan 4 arazi kavgasında 1 kişi hayatını kaybetti. Gölde kuruyan alanla ilgili çözüm beklenirken; Marmara Gölü Havzası, su tutana kadar TİGEM’e tahsis edildi. Kuruyan Marmara Gölü’nün rehabilitasyonu için Manisa Valiliği, Tarım ve Orman Bakanlığı ve (DSİ arasında iş birliği protokolü imzalandı. Protokolün ardından göl arazinde TİGEM tarafından tarımsal üretime başlandı. Tahsis edilen 35 bin dekarlık alanda, stratejik ürünlerden buğday ve ayçiçeği yetiştirilecek şekilde faaliyet başladı.
İKLİM DAVASI AÇILDI
Diğer yandan Manisa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından gölden geçimini sağlayan S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi’ne, 41 bin 817 TL’si kira olmak üzere vergi ve SGK prim borçları gibi toplam 322 bin 800 TL’lik borç çıkarıldı. Bu borcun 41 bin TL’lik kısmı için 4 Ocak 2022 tarihinde ödeme emri gönderildi. Bunun üzerine kooperatif adına avukatlar Cem ve Özlem Altıparmak tarafından geçen yıl 18 Mart’ta, Manisa 1’inci İdare Mahkemesi’nde iklim davası açıldı. Ödeme emrinin iptalinin ardından bu kez de göldeki tarımsal faaliyetler yargıya taşındı.
KEŞİF VE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ KARARI
S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi, Doğa Derneği, Doğal Hayatı Koruma Vakfı, Manisa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma ve Çevre Derneği, Salihli Çevre Derneği, Akhisar Çevre Derneği ve bazı bölge sakinleri, Avukat Cem Altıparmak aracılığıyla TİGEM, DSİ, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Manisa Valiliği arasındaki iş birliği protokolünün iptali için Manisa 2’nci İdare Mahkemesi’nde yeni bir dava açtı. Şikayetçilerin yürütmenin durdurulması talebini reddeden mahkeme, dava konusu uyuşmazlık hakkında keşif ve bilirkişi incelemesi kararı verdi.
KARAR DURUŞMASI GÖRÜLDÜ
Ulusal Sulak Alan Komisyonu’nun Marmara Gölü sulak alanı sınır revizyonu kararına ve Marmara Gölü’nün tarım arazisine dönüştürülmesine ilişkin iş birliği protokolüne karşı açılan davayla ilgili karar duruşması, bugün Manisa 2’nci İdare Mahkemesi’nde görüldü. Kararın 30 gün içerisinde açıklanmasının beklendiği bildirildi.
‘BU DAVADAN SONRA ESKİ GÜNLERİNE KAVUŞMASI GEREKİYOR’
Karar duruşması sonrası açıklama yapan Doğa Derneği Hukuk Danışmanı Avukat Cem Altıparmak, “Bugün Gölmarmara’nın kurumasına yol açan bir Sulak Alan Komisyonu kararının ve ona ilişkin bir iş birliği protokolünün iptalinin karar duruşmasındaydık. Sulak alanların, hele ki Marmara Gölü gibi ulusal sulak alanının koruması, bir gölün tarım arazisine dönüştürülemeyeceği, rehabilite edilmesi üzerine argümanlarımızı sunduk. Ümit ediyorum ki karar lehimize çıkacak. Daha önce bir yürütmeyi durdurma kararı verilmişti. Aynı mahkemeden yine bilirkişi raporunu da dikkate alarak, taleplerimizin kabul edildiği, işlemlerin iptal edildiği bir karar bekliyoruz. Gölmarmara’nın bu davadan sonra eski günlerine kavuşması gerekiyor. Uluslararası alanda önemli bir yeri olan sulak alanın kurumların yanlış ve hatalı tarım politikalarıyla nasıl kuruduğunu, nasıl kurtulabileceği aktardık. O yüzden bu emsal bir dava. İdarenin bu kararla beraber Marmara Gölü’ne tekrar su getirmekten başka bir şansı kalmamış olacak” dedi.
‘MARMARA GÖLÜ, ÇOK ÖNEMLİ BİR SULAK ALAN’
Doğa Derneği Sulak Alanlar Uzmanı Burçin Yaraşlı ise “Amacımız, gölün tarım alanına dönüştürülmesinin önünü açan protokolün iptaline karşı ve aynı zamanda bu protokolün önünü açan Ulusal Sulak Alan Komisyonu tarafından revize edilen ıslak alan sınır revizyonuna karşı davamızın nihai kararını bekliyoruz. Marmara Gölü, çok önemli bir sulak alan. Türkiye’deki 305 önemli doğa alanından biri. Burada göl kurutulmadan önce 65 gün su kuşu görülüyordu. Endemik balıklara ev sahipliği yapan bir göldü. Fakat bugün geldiğimizde, şu an göl kupkuru ve binlerce kuşun ve balığın yaşam alanı yok olmuş durumda. Mahkememizin gölün yaşaması için nihai kararı vereceğini umuyoruz” diye konuştu.