Eğirdir Gölü’nün derinliği 74 yılda 16 metreden 3,2 metreye kadar geriledi. Gölde 10-15 yıl öncesine kadar kullanılan Beydere’deki Halk Plajı’nda su 300 metreye yakın çekildi.
Son günlerde yüzeyini kaplayan algler ve su bitkileri nedeniyle oksijensiz kalan ve bu bitkilere tutunarak yaşayan binlerce salyangoz, tatlı su midyesi gibi kabuklunun da kıyıya vurduğu Eğirdir Gölü’nde, su çekilmesi ve kurumaya bağlı trajik görüntüler ortaya çıktı. 10-15 yıl öncesine kadar İl Özel İdaresi’ne ait halk plajı olarak kullanılan Beydere bölgesindeki plajda bulunan, aquapark olarak da adlandırılan su kaydırağı ve cankurtaran kulesi, gölün çekilmesiyle kullanılamaz hale geldi. Etrafı tel örgülerle çevrili plaj da kullanıma kapatıldı.
RAKAMLARLA GÖLÜN YOK OLUŞU
Türkiye Tabiatını Koruma Derneği bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, su çekilmesiyle artık kullanılmayan su kaydırağı ve halk plajının durumuna ilişkin bilgi verdi. Göl yüzeyinin 1960 öncesinde 518 kilometrekare iken 1990’da 481 kilometrekare, 1997’de 479 kilometrekare, 2024 yılında da 426 kilometrekareye kadar düştüğünü açıklayan Dr. Erol Kesici, azalmanın hızla devam ettiğini söyledi. Gölün ortalama derinliği 1950’de 16 metre, 1960’ta 14,5 metre, 1970 sonrası 12 metre, 1980-1990 arasında 11,3 metreyken, 2000 sonrası 8,8 metreye gerilediğini dile getiren Dr. Kesici, “2017’de 6,5 metre, 2020’de 5,3 metre, 2022’de 4,2 metre, 2023’te 4,1 metreye düştü. Bu değerler ekim başı değerleri. 2024 yılı temmuz ayında ise yaklaşık 3,2 metre ortalama derinliğe kadar düştü” dedi.
SU KAYDIRAĞI ORTADA KALDI
Eğirdir Gölü’nde su çekilmesinin en bariz görüldüğü yerlerden birinin de uzun yıllar önce İl Özel İdaresi tarafından açılan halk plajı olduğunu belirten Dr. Erol Kesici, “Buradaki su kaydırağına baktığımızda gölün içler açısı durumunu görebiliyoruz. Kaydırağın uç kısmı tamamen suyun içerisindeydi. Çocuklar, gençler buradan kaymak suretiyle gölün içerisine giderdi. Şimdi bakılırsa mesafe ne kadar uzak. Burası Isparta Valiliği İl Özel İdaresi’ne ait halk plajı ve piknik alanı olarak kullanılıyordu, ama şu an artık kapalı. Çünkü burada göle girmek mümkün değil. Zaten suyun renginden de anlaşılacağı üzere her taraf balçıklaşmış durumda. Bu kaydırak aşağı yukarı 2010-2015 yıllarına kadar kullanılabiliyordu. Özellikle 2020’den sonra gölde aşırı çekilme yaşandı. İçerisine araçların girebileceği büyüklükte borularla su alınmasıyla gölün suyu bitirildi” diye konuştu.
SU ÇEKİLEN MESAFE 300 METREYE ULAŞTI
Daha önce su kaydırağının bulunduğu alandan yaptıkları bir ölçümde su çekilen mesafenin 200 metre kadar olduğunu anlatan Dr. Kesici, “Şu an 300 metreye yakın bir mesafe var, çok geniş bir alan. Yani buradan göle gidebilmek için ayrı bir araç tutmak gerekir. Cankurtaran kulesi çok acı bir durumda. Cankurtaran herhangi bir tehlike anında yardıma koşuyordu. Tabii o zamanlar suyun kenarıydı. 8-10 sene öncesinden bahsediyoruz, 1-2 metrelik bir mesafeydi. Şimdi ise buradan artık görmesinin imkanı yok. Zaten kapalı vaziyette. Bu manzara gerçekten gölün ne hale geldiğinin, ne hale getirildiğinin manzarası” ifadelerini kullandı.
ÇÜRÜMEYE TERK EDİLMİŞ
Eskiden su kaydırağı ve cankurtaran kulesi bulunan alanda insanlar için uyarı tabelalarının da olduğunu belirten Dr. Kesici, “Gerçekten üzüntüden gülüyoruz. Yani ağlanacak halimize gülüyoruz. Plajın kullanımıyla ilgili uyarı tabelaları var ama o tabelaların da zaten hükmü kalmamış. Çünkü burası artık ne plaj ne piknik alanı. Tamamen kapatılmış, atıl vaziyette bırakılmış. Ne yazık ki çürümeye terk edilmiş bir yer” dedi.
ISPARTA SU ALIM NOKTASI SÜREKLİ DERİNLEŞTİRİLİYOR
Kapatılan halk plajının karşısında Isparta’nın uzun yıllardır içme suyu alımı yapılan noktaya da dikkati çeken Dr. Kesici, “Isparta ilinin ve diğer yerlere Eğirdir Gölü’nden en çok suyun alındığı bölge. Aşağı yukarı dokuzdan fazla büyük boru vasıtasıyla Isparta’ya içme suyu gitmekte. Setleri de gördük, bu setler daha önce yoktu. Bu setler gölün seviyesi azaldıkça derinleştiriliyor ve su alımı sağlanıyor ki, oradaki mesafeye de bakarsanız gölün ne kadar çekildiğini gösteren bir kanıt” diye konuştu.
SU KALMADIĞI İÇİN KOMANDOLAR ATLAYAMIYOR
Gölde ortalama su seviyesi derinliğinin 16 metreden 3,2 metreye kadar düştüğünü vurgulayan Dr. Kesici, buna bağlı olarak Beydere bölgesinde Dağ Komando Okulu’nun eğitim alanındaki suya atlama kulesinin bulunduğu yerde de ciddi su çekilmesi yaşandığını, derinlik kalmadığını kaydetti. Dr. Kesici, “Eğirdir Gölü’nün en derin kısımlarının olduğu kuzey, poyraz bölgesindeki Eğirdir Dağ Komando Okulu’nun komando eğitimlerinin de yapıldığı yüksekten atlama kulesi bulunan alan. Karşıda gördüğünüz taşın üzerindeki izler suyun izleriydi, eskiden çok büyük mesafede derinlik vardı.
Derinliğin giderek azalması birçok faaliyeti de engellemekte. Su seviyesinin son 5-6 yıl içerisinde en az 7 metre azaldığını gösteren izler. Kuleden atlama eğitimleri olduğu belirtilmekte. Ama şu durumda suyun çekilmesiyle birçok zorlukla da karşılaşılmakta. Şu anda artık atlamak mümkün değil, çünkü su seviyesi alabildiğince az. Kayaların üzerindeki izler de suyun ne kadar çekildiğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.