Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Hasan Mandal, 380 dizüstü bilgisayarın toplam kapasitesine sahip dünyanın en güçlü süper bilgisayarlarından ‘MareNostrum 5’in ortağı olduklarını söyledi.
TÜBİTAK tarafından, Türkiye’nin de ortağı olduğu süper bilgisayar ‘MareNostrum 5’ ve TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) tarafından işletilen Türk Ulusal Bilim e-Altyapısı (TRUBA süper bilgisayarı) hakkında çevrimiçi bilgilendirme toplantısı yapıldı. ‘Süper Bilgisayar Odaklı Çözümlerde Yeni İmkanlar ve Fırsatlar: MareNostrum 5 ve TRUBA’ başlığıyla gerçekleştirilen toplantıda konuşan TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, Türkiye’nin ilk uzay yolcusu Alper Gezeravcı’nın uzay yolculuğuna değindi.
Gezeravcı’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kalacağı 14 gün boyunca 13 farklı bilimsel deneye imza atacağını bildiren Mandal, bu deneylerin geleceğin sorunlarına çözüm üretme noktasında önemli bir yere sahip olduğunu dile getirdi.
‘GELECEĞİN SORUNLARINI ÇÖZMEDE ETKİLİ’
Süper bilgisayarların bilimsel araştırmalara verdiği katkılara değinen Mandal, büyük veriye dayalı hesaplama yönetiminin, hızın ve sürdürülebilirliğin, geleceğin sorunlarını çözme noktasında önemli olduğunu belirtti.
Türkiye’nin de ortağı olduğu MareNostrum 5’in, dünyadaki süper bilgisayarlar arasında 8’inci sırada olduğunu belirten Mandal, MareNostrum 5 sayesinde Türkiye’deki bilim insanlarının bu altyapıya sahip olma imkanını bulduğunu kaydetti. Küresel riskler içerisinde iklim değişikliği ve buna bağlı etkilerin bir önceki yıla kıyasla çok daha kritik hale geldiğini söyleyen Mandal, bu risklerin çözümünde yüksek başarımlı hesaplamaların çok daha önemli hale geleceğini aktardı.
ULAKBİM tarafından işletilen TRUBA ile ilgili hedeflerini de anlatan Mandal, “Şu anda önemli bir kapasite artırımıyla süper bilgisayarlar arasında ilk 500’de değilken, ilk 300’de yer alabileceğimiz ve bu yılın sonundaki yapay zeka modülümüzle beraber de artık 100’de olmak için aday olduğumuz bir sistemle karşı karşıyayız. 2023 yılı sonu itibarıyla hem TRUBA hem de MareNostrum 5 ile 180 farklı kuruma, 6 binden fazla araştırmacıya hizmet veriyoruz” diye konuştu.
‘DÜNYADAKİ 8’İNCİ SÜPER BİLGİSAYAR’
MareNostrum 5’in sadece kullanıcısı değil, aynı zamanda ortağı olduklarını ifade eden Mandal, “MareNostrum 5 ile de dünyadaki 8’inci süper bilgisayarın ortağıyız. Buna finans ayıran bir ülkeyiz biz. Sadece finans ayırmak da değil, bu ortağı olduğumuz altyapının en etkin ve en verimli şekilde bir bilim misyonuna, teknoloji misyonuna doğru dönüşümü söz konusu.
İklim değişikliği, yenilenebilir enerji, ilaç ve aşı geliştirme, virüs yayılımı simülasyonları, yapay zeka ve büyük veri uygulamaları MareNostrum 5’in ana görevi olacak. Devasa bir altyapı bu. 380 bin dizüstü bilgisayarın kapasitesine eşdeğer bir altyapı. Bu altyapı tabii ki gelişecek. MareNostrum 5, Avrupa Komisyonu’nun desteklediği bir yapı. O yüzden de tüm paydaşlarımızın en iyi projelerini buraya getirip bu sürecin içerisinde olacağını düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.
