Cumhurbaşkanı Erdoğan “Türkistan coğrafyası yeniden tüm insanlık için bir çekim ve aydınlanma merkezi haline gelecektir” dedi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Yeni adımız ve yapımız Türk Devletleri Teşkilatıyla bundan sonra daha hızlı özellikle ısrarla kök salacak büyüyecek, gelişecek ve serpileceğiz. İnşallah güneşin yeniden doğudan doğmaya başlayacağı vakitler yakındır. Binlerce yıldır medeniyetin beşiği olan Türkistan coğrafyası yeniden tüm insanlık için bir çekim ve aydınlanma merkezi haline gelecektir” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi’nin (Türk Konseyi) 8. Zirvesi’nin açılış oturumunda konuştu.
Erdoğan, “Türk konseyinin 8. Zirvesi vesilesiyle medeniyetlerin beşiği gözbebeğimizi İstanbul’umuzda sizleri misafir etmekten büyük bir bahtiyarlık duyuyorum. Aile meclisimizin Kadirli Doğanım Sayın Berdimuhammedov’un da gözlemci olarak iştirakiyle ikmalinden ayrı bir memnuniyet duyuyorum. Tarihi kararlara imza atacağımız zirvemizin ülkelerimiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını rabbimden niyaz ediyorum. Türk devletleri teşkilatı olarak gözlemci üyemiz Macaristan’la birlikte salgın karşısında verdiğimiz ortak mücadelede ve değerli katkılarınızla hazırlanan Türk dünyası 2040 Vizyon belgesini uygulamaya alacağız. Bu belge ufkumuzun sadece üye ülkelerle sınırlı kalmadığını gösterecek barış huzur ve refahı tüm bölgemize yayma irademizin tezahürü olacaktır. Siyasi ve toplumsal dayanışmamız gibi iktisadi ve ticari işbirliğimizi de müşterek adımlarla çeşitlendirmeli güçlendirmeliyiz.
Toplam ticaret hacmimiz yaklaşık 21 milyar dolar düzeyinde seyrediyor. Bu rakam dünyanın geri kalanıyla olan toplam ticaret hacmimizin sadece yine yaklaşık yüzde 3’üne tekabül ediyor. Dilde fikirde amelde birlik anlayışıyla bu rakamı yüzde 10’lere taşımalıyız. Hem ticaretimizi hem karşılıklı yatırımlarımızı süratle artırmalıyız. Ülkelerimizi arasındaki ticaretin önündeki tarife dışı tüm engelleri kaldırmalıyız. Bu maksatla ticareti kolaylaştırma strateji belgesinin imzalanmasına özellikle önem veriyorum. Ancak kara, hava ve deniz yollarıyla birbirimize sımsıkı bir şekilde bağlanamazsak istediğimiz sonuçları elde edemeyiz. Transit geçiş belgelerini artık gündemimizden çıkarmalı, gümrük mevzuat ve uygulamalarımızı uyumlaştırmalı, geçiş ücretlerini rekabetçi bir düzeye çekmeliyiz.
Bu doğrultuda uluslararası kombine yük taşımacılığı anlaşmasını bir an önce imzalamalıyız. Böylelikle hazar geçişli uluslararası doğu batı orta koridor başta olmak üzere aramızdaki tüm oyları bu coğrafyanın ana arterleri haline getirebiliriz. Azerbaycan – Nahçivan bağlantısı da bu anlamda hayati nitelik arz ediyor. Bölgenin transit ve lojistik merkezi olma konumundan şüphesiz hepimiz istifade edeceğiz. Malum Sayın Binali Yıldırım’ı Aksakallılar konseyine aksakallı olarak atadık. Binali beyin tecrübesi ve birikimiyle ulaştırma başta olmak üzere konseyin çalışmalarına her alanda değerli katkılar sağlayacağına inanıyorum. Üstlendiği bu önemli görevde kendisine başarılar diliyorum” dedi.
“‘TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI SİVİL KORUMA’ MEKANİZMASI KURULMASINI TEKLİF EDİYORUZ”
Erdoğan, “Zirvemizin teması, ‘Yeşil Teknolojiler Ve Dijital Çağda Akıllı Şehirler’, çevre kirliliği ve iklim değişikliyle mücadele konularında Türkiye olarak daima hassasiyet gösterdik. Paris İkilim Anlaşmasını onaylayıp yürürlüğe koyarak iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum noktasında yeni bir dönemin kapılarını açtık. Dönem başkanlığımız süresince bu küresel meselede çok taraflı işbirliğinin geliştirilmesi için yoğun çaba harcayacağız. Bu adımlarımız bölgemizin dijital çağda çevreye en duyarlı şekilde inkişafı için uzun soluklu bir çabanın ilk adımı olarak görüyoruz. Önümüzdeki süreçte şehirlerimizi, yeni teknolojileri ve yenilikçi yaklaşımları kullanarak akıllı şehirlere dönüştürmeliyiz.
Akıllı şehir çözümlerinin temelini veri odaklı stratejiler ve bu stratejilerin üretimi ileri düzeyde teknolojiler oluşturacaktık. Ulusal yapay zeka stratejimizi geliştirerek bu doğrultuda bir üst aşamaya çıkacak adımı attık. Stratejimizi teşkilatımıza da teşmil ederek müşterek bir saydam ve katılımcı yapay zeka portalının tesisi için çalışmaya başlayalım istiyoruz. Teşkilat olarak bu konularda ortak politikalar geliştirmeli ve dijital dönüşüme liderlik etmeliyiz. Dijital dönüşümün yol haritasını belirlemeliyiz.
Bu doğrultuda tüm paydaşlarla birlikte insan odaklı ortak stratejik planlar oluşturmalı dijital dönüşümün yol haritasını belirlemeliyiz. Yeşil büyümeye yönelik ortak projelere birlikte imza atmalıyız. Akıllı şehircilik alanında işgalden azad edilen Zengilan’daki atılım Türkistan’ın, Budapeşte’deki uyulmalar, Kırgızistan ve Özbekistan’daki çalışmalar takdire şayandır. Karşı karşıya kaldığımız bir diğer hakikat ise küresel ısınmanın da etkisiyle doğal afetlerin sayısının ve yıkıcı sonuçlarının artmasıdır. Yaz aylarında yaşadığımız büyük yangınların söndürülmesinde bizimle dayanışma gösteren tüm dost ülkeler teşekkür ediyorum.
Doğal afetlerle mücadele noktasında işbirliğimiz geliştirmemiz gerekiyor. Türkiye olarak bu amaçla arama, kurtarma ve doğal afetler sonrası rehabilitasyon konularında ortak hareket etmek üzere ‘Türk Devletleri Teşkilatı Sivil Koruma’ mekanizması kurulmasını teklif ediyoruz” diye konuştu.
TERÖRLE MÜCADELE
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Terör örgütleriyle ortak mücadelede de gündemimizin önemli unsurlarından biri olmalıdır. PKK, YPG, DEAŞ ve FETÖ gibi şer odakları başta olmak üzere terörün her türlüsü ile mücadeleyi sürdürmeye kararlıyız. Bu konuda işbirliğimizi artırmalıyız. Ayrıca İslam ve yabancı düşmanlığı gibi çağımızın vebası olan yıkıcı akımlarla mücadelede birlikte hareket etmeliyiz. Teşkilatımızın uluslararası bir kuruluş olarak uluslararası bir cazibe merkezi haline dönüştüğünü memnuniyetle müşahede ediyorum. Bu kapsamda teşkilatımızın gözlemcilik statüsü ve ortaklık kurma usullerine ilişkin kararları da bugün kabul edeceğiz” ifadelerini kullandı.
“KKTC’Yİ ARAMIZDA GÖRMEYİ CANI GÖNÜLDEN ARZU EDİYORUZ”
Erdoğan, “Aile resmimizin daha da zenginleşmesi için önümüzdeki dönemde KKTC’yi aramızda görmeyi canı gönülden arzu ediyoruz. Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olan Kıbrıs Türklerinin bırakıldığı tecrit ve ambargonun hafifletilmesinde kıymetli desteklerinize güveniyorum. Dönem başkanlığımızda Dünya Göçebe Oyunlarının dördüncüsüne de ev sahipliği yapacağız. İkincisini Mart ayında düzenleyeceğimiz. Antalya Diplomasi Forumu’na hepinizi şimdiden özellikle davet ediyorum. Dört yıldır ülkemizde başarıyla düzenlenen TEKNOFFEST’i gelecek sene Azerbaycan’da gerçekleştireceğiz. TEKNOFFEST’in önümüzdeki yıllarda diğer kardeş ülkelerde de düzenlenmesi yararlı olacaktır” dedi.
ALİYEV’E TÜRK DÜNYASI ALİ NİŞANI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının ardından Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e Türk Dünyası Ali Nişanı’nı takdim etti. Ardından kısa bir açıklama yapan Erdoğan, “Sayın Aliyev, dirayetli liderliğinizle Karabağ’daki işgale 44 gün gibi kısa sürede son verilmiştir. Bu tüm Türk dünyası için büyük önem taşımaktadır. Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü yeniden sağlaması Türk dünyasının birliğini pekiştirmiştir. Karabağ zaferi bölgemizde özlemini duyduğumuz kalıcı barışa giden yolun da önünü açmıştır. Aliyev’e Türk Dünyası Ali Nişanı’nı takdim etmekten derin bahtiyarlık duyuyorum” şeklinde konuştu.
“SEVGİLİ KARDEŞİM ERDOĞAN’IN GİRİŞİMİYLE BU NİŞANA LAYIK GÖRÜLDÜM”
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de “Bu nişanı aldığım için onur duyuyorum, aynı zamanda çok büyük bir sorumluluk altında hissediyorum kendimi. Bugün bu nişanı almanın yarattığı mutluluğum ayrıca katlanıyor. Çünkü Türk Konseyi Devlet Başkanları, sevgili kardeşim Erdoğan’ın girişimiyle bu nişana layık görüldüm. Gerçekten de bu nişanın bana verilmesi Karabağ’ın kurtuluş savaşı sonrasında oldu. Türk dünyasının bu liderliğimi bu şekilde kabul ediyor olması, bu nişanın bana layık görülmesinden dolayı hem kendim adına hem de Azeri halkı adına büyük bir onur duyuyorum.
Bu nişan Azeri halkına verilmiş bir nişandır çünkü İkinci Karabağ savaşında gerçekten çok önemli tavizler verdik ve çok önemli çabalar sarf ettik. Bu nişanı sevgili kardeşim Erdoğan’dan almış olmam ayrıca önemli. Savaşın başından son gününe kadar kendisinin bize gösterdiği desteği her an hissettik. Bu destek bize güç verdi, bizi teşvik etti. Sevgili kardeşim Azerbaycan’ın dünyada yalnız olmadığını ve Türkiye’nin her zaman Azerbaycan’ın yanında olduğunu gösterdi” dedi.
” Adnan Menderes’i ve arkadaşlarını rahmetle, şükranla yad ediyorum “
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı 8. Zirvesi’nin sonunda basın toplantısı düzenledi.
Demokrasi ve Özgürlükler Adası’nda düzenlenen basın toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Uluslararası alanda saygın bir teşkilat haline gelen aile meclisimizin faaliyetlerine yeni bir isimle devam etmesine karar verdik. Konseyimizin adı artık Türk Devletleri Teşkilatı’dır. Bugünkü zirvemizin ülkemiz tarihinde önemli bir yeri olan Demokrasi ve Özgürlükler Adası’nda, eski adı Yassıada’da gerçekleştirdik.
Merhum Adnan Menderes ve arkadaşlarının hayatları pahasına verdikleri mücadelenin boşa gitmediğini bugün bir kez daha göstermiş olduk. Bir dönem acıyla yasla milletimizin hafızasına kazınmış, hukuksuzluklarla anılan Yassıada’daki milletimiz burayı yaslıada olarak da andı, hamdolsun bugün Türk dünyasının birliğini beraberliğini ve dayanışmasını temsil eden bir zirveye ev sahipliği yapıyor. Başlı başına bu tablonun bile Türkiye’nin demokrasi ve kalkınma yolunda kat ettiği mesafeyi ortaya koyması bakımından son derece mühim olduğuna inanıyorum. Bu vesileyle bir kez daha merhum başbakan Adnan Menderes’i ve arkadaşlarını rahmetle, şükranla yad ediyorum” dedi.
“ZİRVEDE AİLE MECLİSİMİZİN DÖNEM BAŞKANLIĞINI AZERBAYCAN’DAN DEVRALDIK”
Erdoğan, “Hafta başında Karabağ topraklarının azatlığının 1. yıldönümünü idrak ettik. Cumhurbaşkanı Aliyev başta olmak üzere Azerbaycan’daki tüm kardeşlerimi yine şahsım, milletim adına tebrik ediyorum. Aziz kardeşimin liderliğinde Can Azerbaycan’ın kazandığı zafer Türk dünyasının tamamını gururlandırmıştır. Karabağ zaferiyle inşallah Kafkaslar’da barışın, istikrarın, işbirliğinin hakim olacağı yeni bir dönemin kapıları aralanmıştır. Zirve toplantımızda bu destana liderlik eden İlham kardeşime Türk dünyasının takdirinin nişanesi olarak Türk Dünyası Ali Nişanı’nı tevci ettik. Yine bu zirvede aile meclisimizin dönem başkanlığını Azerbaycan’dan devraldık. Zorlu salgın şartlarına rağmen dönem başkanlığı görevini başarıyla icra eden Azerbaycan’a teşekkür ediyorum. Dışişleri bakanlarımızın 27 Eylül’de yaptıkları Afganistan konulu olağanüstü toplantı bölgemizdeki gelişmeler konusunda inisiyatif alma kararlılığımızı göstermesi bakımından bir ilki teşkil etmiştir.
Türk devletleri Teşkilatı olarak gözlemci üyemiz Macaristan’la birlikte koronavirüs salgını karşısında verdiğimiz ortak mücadele de diğer bir başarı hikayesidir. Salgın döneminde imkanlarımızı paylaşarak Türk dünyası olarak bir ve beraber olduğumuzu bir kez daha gösterdik. Bugün kabul ettiğimiz İstanbul Bildirisiyle siyasi dayanışmamızı, ekonomik işbirliğimizi ve ticaretimizi, kültürel temaslarımızı, beşeri ve toplumsal ilişkilerimizi daha da geliştirme yönündeki kararlılığımızı teyit ettik. Terörün her türlüsüyle aşırıcılıkla, ırkçılıkla, İslam düşmanlığıyla mücadelemizi kararlılıkla sürdürme irademizi bir kez daha kayda geçirdik. İklim değişikliği ile salgın gibi krizlere karşı müşterek adım atma yönündeki irademizi vurguladık” diye konuştu.
“TEŞKİLATIMIZIN ETKİN VE ÖZGÜN BİR MODEL OLUŞTURARAK ULUSLARARASI KAMUOYUNDA İLGİ ODAĞI HALİNE GELDİĞİNİ GÖRÜYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yeni adımız ve yapımız Türk Devletleri Teşkilatıyla bundan sonra daha hızlı özellikle ısrarla kök salacak büyüyecek, gelişecek ve serpileceğiz. İnşallah güneşin yeniden doğudan doğmaya başlayacağı vakitler yakındır. Binlerce yıldır medeniyetin beşiği olan Türkistan coğrafyası yeniden tüm insanlık için bir çekim ve aydınlanma merkezi haline gelecektir. Üye ve gözlemci ülkeler olarak bu konuda fikir birliği içinde teşkilatımızın kurumsal yapısını ve vizyonunu güçlendirecek adımlar atıyoruz. Teşkilatımızın sekretaryası için tahsis ettiğimiz tarihi Arif Paşa Konağı’nın resmi açılışını bugün ülkelerimizin bayraklarını göndere çekerek yaptık. Zirve toplantımızda teşkilatımızın gençlik perspektifini çizen Türk Dünyası 2040 Vizyonu Belgesini de kabul ettik.
Kendi içinde ve çevresinde barış ve istikrara katkı yapan, küresel meselelerin çözümünde öncü rol oynayan, güvenlik ve refah içinde bir Türk dünyası hedefliyoruz. Bunun için Türk dünyasını teknoloji tasarımı ve üretimi başta olmak üzere her alanda insanlığa hayırlı hizmetler bir konuma çıkartmakta kararlıyız. Ve Aksakalımızı olarak da Binali Yıldırım beyi bu konuda teklif ettik, kabul gördü ve Türkiye’nin ‘Aksakalı’ (Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallılar Heyeti Başkanı) olarak buradaki hizmetlerini inşallah sürdürecek. Bu doğrultudaki çalışmalarımıza belirlediğimiz stratejik vizyon çerçevesinde kararlılıkla devam edeceğiz. Teşkilatımızın etkin ve özgün bir model oluşturarak uluslararası kamuoyunda ilgi odağı haline geldiğini görüyoruz. Gelecekte ortaya çıkacak talepleri de göz önünde bulundurarak bugünkü toplantımızda teşkilatımızın gözlemcilik ve ortaklık statülerine ilişkin önemli kararlar aldık.
Kalkınmanın temel alt yapısı olan ulaştırma başta olmak üzere birçok alanda önemli projelere imza atan sayın Binali Yıldırım’ı dolayısıyla bundan sonraki süreçte aksakalımız olarak çok ciddi görevler bekliyor. Önümüzdeki dönemde Türk töresine uygun şekilde aksakallılar konseyini daha etkin hale getirecek, ülkelerimizi temsil edecek aksakallılarımızın tecrübelerinden daha çok faydalanacağız. Türk Devletleri Teşkilatı dönem başkanlığımızda Dünya Göçebe Oyunları’nın 4’üncüsüne de ev sahipliği yapacağız” şeklinde konuştu.
“KARDEŞLER ARASINDAKİ KALBİ DAYANIŞMANIN VE MUHABBETİN ÖNÜNDE HİÇ ENGEL DURAMAZ”
Erdoğan, zirvenin temasına dikkat çekerek, “Dönem başkanlığımız boyunca yeşil kalkınma hedeflerine öncelik vereceğiz: Türk dünyasında akıllı şehirlerin artmasına destek olacağız. Geçtiğimiz günlerde işgalden azad edilen Zengilan’da akıllı şehirleşmenin güzide örneklerinden birinin açılışını kardeşim İlham Aliyev ile birlikte gerçekleştirmiştik. Bu başarı örneklerini coğrafyamızın her köşesine yaymak istiyoruz.
İnsan ve çevre odaklı bir anlayışlar Türk illerinde medeniyeti, geleneği ve modernliği buluşturmaya devam edeceğiz. Geldiğimiz noktada şu gerçeği hepimiz gayet iyi görüyoruz; kardeşler arasındaki kalbi dayanışmanın ve muhabbetin önünde hiç engel duramaz. Aynı manevi hazineden beslenen ortak geçmiş, kültür ve ataya sahip kardeşleri ayırabilecek hiçbir hudut yoktur. Bugün burada verdiğimiz fotoğrafı Türk Dünyası olarak aramızdaki ebedi ve ezeli kardeşliğin yeni bir nişanesi olarak değerlendiriyoruz. Soğuk savaş döneminde birbirileriyle kucaklaşama hayali kuran kardeşler bugün birlik ve beraberlik içerisinde ortak geleceklerini inşa ediyor.
Dünyanın pek çok yerinde çok daha az asgari müşterekle çok daha büyük ve etkin yapıların faaliyet gösterdiğini unutmamalıyız. Türk Devletleri Teşkilatı sadece ekonomik veya siyasi çıkar ortaklığı olmanın çok daha ötesinde bir büyük gönül birliğidir. Bu birliği ne kadar ileriye taşısak kendimiz, bölgemiz ve dünya için o kadar hayırlı işler imza atabiliriz. Hiç kimse Türk Devletleri Teşkilatı’nda rahatsız olmamalı. Tam tersine kadim tarihi ve insani ilişkiler üzerinde yükselen bu hasbi yapının bir parçası olmaya çalışmalıdır. Medeniyetimizin ve kültürümüzün bu tabi yol haritasına uygun şekilde teşkilat üyesi ülkeler olarak her alanda ilişkilerimizi geliştirmeyi sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.
“ARTIK ADAMIZ İNŞALLAH ULUSLARARASI TOPLANTILARINDA ODAK NOKTASI HALİNE GELECEKTİR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İşin bir güzel yanı Demokrasi ve Özgürlükler Adası bugün bir ilki gerçekleştirdi. Bu ilk; artık adamız inşallah uluslararası toplantılarında odak noktası haline gelecektir. Sadece ulusal değil, aynı zamanda uluslararası. Bu tür toplantıları, hep aşkımız buydu, heyecanımız buydu; İnşallah Demokrasi ve Özgürlükler Adası dünyadaki sıkıntıların çözümünde adeta bir merkez nokta olsun diye düşünüyorduk. Bugün işte ilk adımı attık ve inanıyorum ki bunun gerisi çok daha farklı bir şekilde gelecek. TOBB’a tekrar teşekkür ediyorum, buranın imarında, inşasında gayretleri olduğu için. Genel Başkan Yardımcım Çiğdem Hanıma mimari noktada ofisiyle beraber gayretleri sebebiyle ayrıca yine teşekkür ediyorum. Rabbim nice adımları hep birlikte atmaya bize muktedir eylesin diyorum” dedi.
AFRİKA’YA AŞI
Erdoğan, “Bugünkü toplantıda bir adım daha attık” diyerek şunları kaydetti:
“Türk Konseyi olarak Afrika’ya 2.5 milyon doz aşı bağışlayacağız. Bunun 2 milyonun Türkiye olarak biz bağışlayacağız. Diğer ülkelerde kalan 500 bin aşıyı buraya dahil edecek. Zaten inşallah Türkovac yıl sonuna yetişmesi halinde sorunumuz yok. Türkovac’ı uluslararası merkeze göndermede gayrette bulunacağız.”
Basın toplantısının ardında Cumhurbaşkanı Erdoğan zirveye katılan liderlerle akşam yemeğine geçti.
