Çocukların vazgeçilmezi dijital oyunlar, eğlenceli oldukları kadar, tehlikeli de olabiliyor. Bazı platformlarda, çocuklar şiddet, cinsellik ve küfür gibi uygunsuz içeriklerle karşılaşabiliyor. Uzman Nöropsikolog Merve Gülkan, oyun ve sosyal medya bağımlılığı konusunda artan tehlikeye karşı aileleri uyardı.
Adana Cumhuriyet Başsavcılığı Bilişim Suçları bürosu, çocuk istismarına sebebiyet verebilecek içerikler barındırdığı tespit edilen Roblox’un yasaklanmasını talep etmişti. Bilgi İletişim ve Teknoloji Kurumu (BTK), 7 Ağustos Çarşamba günü Roblox oyununa erişim engeli getirildiğini açıklamıştı.
Uzman Nöropsikolog Merve Gülkan ise konuyla ilgili, “Roblox oyunu dünya çapında 8-18 yaş arası 15 milyondan fazla oyuncunun kayıtlı olduğu çevrimiçi bir oyun platformu. Bu oyunu bu kadar popüler yapan şey ise oyuncuların kendi oyunlarını yaratabildiği, sürekli birbirleri ile etkileşim halinde olduğu uçsuz bucaksız bir evren oluşu” dedi.
Bu gibi oyunların çocukların ruh sağlığına etkilerini değerlendiren Gülkan, “Günümüzde telefon, tablet, bilgisayar oyun bağımlılık yaşı bebeklik dönemine kadar inmiş bulunmakta. Özellikle küçük çocuklarda ebeveyn tarafından çocuğu oyalamak, yemek yedirmek veya sakin durmasını sağlamak gibi sebeplerle çocuğun ekran karşısına oturtulması ile başlamaktadır. Ekran bağımlılığı nedeni ile çocuklarda günlük görev ve sorumluluklarını yerine getirememe, duygusal ve ruhsal anlamda gerileme, sosyal çevreden uzaklaşma ve dış dünya ile olan ilgi ve merakı kaybetme gibi sorunlar görülebilir. Çocuğun ekranı bırakmaması durumunda, uykuya geçmekte zorlanma, uykuya direnme, öfke ve ağlama nöbetleri, yemek yemeyi unutup, dersini yapmayı, tuvalete gitmeyi ertlemesi ile sonuçlanabilir” diye konuştu.
“Çocukların ekranı iyi kullanabilmesi, telefon-tablet ile arasının iyi olması, bilgisayarı açıp kapatabilmesi bir zeka belirtisi olmayıp ekrana fazla maruz kaldığının göstergesidir” diyen Uzman Nöropsikolog Merve Gülkan, çocuklarda yaş gruplarına göre önerilen ekran sürelerini şöyle sıraladı:
- 2-4 yaş günde 15 dakika
- 4-6 yaş günde 30-45 dakika
- 6-8 yaş günde 1-2 saat
- 13-18 yaş gunde 2-3 saat
“Teknolojiyi ödül olarak kullanmayın”
Çocukların internet kullanımının ebeveynleri tarafından denetlenmesi gerektiğinin altın çizen Gülkan, “Mantıksal işlevlerden sorumlu beyin yapımız olan frontal korteks, yetişkin yaşlarında geliştiğinden kaynaklı henüz gelişmemiş yaşça genç çocuklarımız yönlendirmelere çok daha açıktır. 20 li yaşların ortalarına kadar frontal korteksin henüz tam anlamıyla gelişememesi üzerine, duygularımızdan sorumlu olan beyin bölgemiz amigdala çok daha baskın yönlendirme halindedir. Bu durumda ise özellikle ebeveynlerin kontrollü olması gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
Gülkan, çocukları oyun bağımlılığından kurtarabilmek için şu önerilerde bulundu;
- Zaman sınırlaması belirleyin
- Teknolojiyi ödül olarak kullanmayın
- Alternatif aktiveler sunun
- Çocuk odasında değil, ortak kullanım alanında erişim sağlamasını isteyin
- Ailece ekran zamanı kuralları belirleyin, bunlara sizde uyum sağlayın
- Dijital ortamda güvenliği sağlayın
- Çocuğunuz ile iletişiminizi daha güçlü tutun
- Kitap okuma ve kültürel etkinlikler ayarlayın, sizde katılım sağlayın
- Örnek olun..