Çocuk kendi duygusunu dile getiremezse ve onaylanmadıkça, kendi duygularının kontrolünü sağlayamaz. Bu durum çocukta suçluluk duygusu oluşturur. Her bir ceza çocuğunuzdaki psikolojik açıklardır. Sevgi ve ilgiyle çözümlenecek kadar da açık ve nettir. Çocuğunuzun sizi dinlememesi bir iletişimsizlik sinyalidir.
Kendini aşağılanmış hisseder, kötü duygular içindeyken duygularını saklarcasına bir saklambaç oynar. Kendini iyi hissettirecek ve ona keyifli gelecek alanlara yönelirler. İnternete, oyunlara, telefona veya bilgisayara yönelir. Sosyal medya kullanan çocukların sayısının dijital dünyada gün gittikçe artmaktadır. Kontrollü olmayan bu ortamlarda, ilerleyen ruhsal sorunlar görülmeye başlar. Disiplininin amacı, çocuğa kendi davranışlarını denetleme, değerlendirme yeteneği kazandırmaktır.
Cezalandırılan çocuklar; davranışlarını kontrol edebilen, öz disipline sahip kendine güvenen mutlu bireyler olamazlar. Kızma, bağırma, küsme, söylenme, yalnız bırakmak, ilgiden mahrum bırakmak, odalara hapsetmek, sözlerle kişiliğine dair saldırganlık sergilemek, fiziksel şiddet göstermek ve yaptığı yaramazlığı telafi için fazladan daha çok yormak, en sevdiği arkadaşıyla oynamasına ya da bisiklete binmesine izin vermemek, Parka götürmemek, sevdiği alanlardan mahrum etmek, zorla yemek yedirmeye çalışmak, sevmediği yemeği ağlasa bile bitinceye kadar sofradan kalkamaması için baskı yapmak, öğretmeninin arkadaşlarının ve hatta arkadaşlarının annelerinin önünde aşağılamak gibi davranışlar duygusal cezalara örnek gösterilebilir.
Peki, çocuklar bu davranışlar altında neler hissedecektir?
Size karşı koymaya, isyan etmeye tutarsız davranışlarla öfkelenmeye, öç duygusu besleyerek, olumsuz duygulara sığınarak saldırganlık sergilemeye başlayacaktır.
-Zamansız ağlamalar, kendine ifade etmekten kaçınmalar olacak, sizden korkmaya başlayacaktır. En önemlisi size güvensizlik duyacaktır, yalan söylemeye başlayacak, yaptığı olumsuz davranışlarda da bu durumu örtmek için sizin vereceğiniz tepkiden çekinerek suçu başkalarına atmaya başlayacaktır.
Okulu bırakmak isteyebilir, artık sizinle konuşmaktan kaçınarak odasında daha uzun zamanlar geçirebilir. Bir süre sonra sözlerinizi duymayacak, umursamaz davranacaktır. Tüm bu duygular onu depresyona sürükleyecektir. En güvendiği çatı altında ise kendini ifade edemeyen ve onay görmeyen kusur işlemesi için onu bekleyen bir ailesi olduğunu hissedecektir.
Aslında tüm anne babaların tepkileri zamanla çocuğuna ayna gibi işleyecektir. O aynaya baktıkça sözlerin ve davranışların hızla size çarptığını göreceksiniz.
Çocuklarınızın özsaygısını ve özgüvenini geliştirmek için yapıcı ve motive edici yaklaşın. Takdir edici ve onurlandırıcı davranışlarda bulunun.
Gözlemlediğiniz olumsuz davranışları aile toplantıları düzenleyerek tartışın ve iyileştirme yolları önerin.
Çocuk büyütmek emektir ve sabır gerektiren bir yolculuktur. Doğru yaklaşımlar bu yolculukta bizi virajlardan korur. Onların rol modeli ve en ihtiyacı olan bireyler olduğunuzu unutmayın. İlk doğduğu andaki heyecan ve koşulsuz sevgiyi onlara sergilediğiniz sözlerde ve davranışlarda da aynı duyguyu hissetmeye çalışın. Hepimiz geçmişimizin bize öğrettiği kurallar içinden geçerek büyüyoruz. Ailemizin birer motifi gibi ilmek ilmek işleniyoruz. Bir parçamızın eksik olması mümkün değildir.
Çocuklarımıza anne baba olarak bizler ulaşamazsak onları dış dünyada koruyamayız. Kurallar karşılıklı saygıyı oluşturur. Sınırları belirleyin. Tutarlı olun. Şikâyetlere ya da yalvarmaya teslim olmayın. Çocuklarımıza sınırlı özgürlük tanımalıyız. Tutarsız sınırlar çocukların isyankâr olmasını sağlar ve sorumluluk bilincini engeller. Çocuklara sınır koymak bir öğrenme fırsatıdır. Kuralları istikrarlı olmayan ailelerde büyüyen çocukların hayatta problemler yaşadığı görülmektedir.
Çocuklarınıza sınır koyarken sevginizi, şefkatinizi sınırsızlaştırın. Koşulsuz sevgiyle ona saygı duyun, sınırları fırsata dönüştürün…
İç disiplin kendi içimizde oluşturduğumuz bir vicdan ve düzen ihtiyacıdır. Bizi korur ve geliştirir, saygılı ve özgüvenli yapar, farkında lığımızı artırır. Toplum ve aile içinde sağlıklı uyumlu özgüvenli bireyler oluruz.
Kurallar güvenli alanlardır. Doğru ve yanlış davranışların ayırt edilmesi için gereklidir. Çocukla güç savaşına girmeden, çocuklarınızın duygularını, kişiliğini zedelemeden, onu azarlamadan, aşağılamadan, koşulsuz sevgi ile şefkat içinde bir tutum gösterilmelidir.