Konya’da Selçuk Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Bölümü doktora öğrencisi Abdurrahman Pirinç, atık yemeklerden köpek maması üretti.
Günlük ürettiği 300 kilo fermente sucuk mamasını 30 noktaya koyup hayvanları besleyene Pirinç, “Hem gıda israfının önlenmesi hem de köpeklerin beslenmesinde alternatif olması için girişiminde bulunduk. Atık gıdayı mamaya dönüştürerek aynı zamanda çevre kirliliğini de önlemiş olduk” dedi.
Selçuk Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Bölümü doktora öğrencisi Abdurrahman Pirinç, tez projesinde bazı kamu kurumlarındaki gıda atıklarının fermente köpek maması yapımında kullanılabilirliği üzerinde çalıştı. Danışmanı, Selçuk Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Esad Sami Polat ile çeşitli denemeler sonucu nihai ürüne ulaşan Abdurrahman Pirinç, üretilen alternatif mamalarla hem ekonomik olarak hem de çevre kirliliği gibi olumsuzlukların önüne geçilebileceğini dile getirdi.
‘ATIK GIDAYI MAMAYA DÖNÜŞTÜRDÜK’
Projeyi anlatan Abdurrahman Pirinç, “Yemek artıklarından, yerel yönetimlerle birlikte bir pet mama üretebilir miyiz? diye düşündük. Hatta biz bunu biraz daha ileri taşıdık ve bölgedeki adliye, hastane, cezaevi, jandarma gibi resmi kurumlardan günlük ne kadar yemek artığı toplayabileceğimizi hesapladık. Sadece 3-4 resmi kurumdan aldığımız beyana göre günlük ortalama 1 tona yakın gıda artığının çıktığını belirledik.
Bunları alıp bir AR-GE çalışması yaparak pet mama üretimi noktasında neler yapabileceğimizi danışmanımla beraber tartıştık. Daha sonra çalışmalara başladık. Birçok deneme yaptık ve nihai ürüne ulaştık. Yaptığımız ürün fermente probiotiklerin ilave edildiği bir sucuk haline geldi. Fermente pet maması diyebileceğimiz alternatif bir ürün geliştirdik. Biz hem gıda israfının önlenmesi hem de kedi köpeğin beslenmesinde alternatif bir yol bulunması girişiminde bulunduk.
Atık gıdayı mamaya dönüştürerek aynı zamanda çevre kirliliğini de önlemiş olduk. Kurumlardan alınan farklı çeşit ve kalorideki kazan atıklarının belli oranlarda karışımları sağlanarak doğal ya da suni kılıflar içerisine basarak sucuk formunda nihai ürün elde edilmektedir. Daha sonrasında fermantasyon için kültür odalarına alınan mamalar tüketime hazır hale gelmektedir” dedi.
‘YENİ BİR SEKTÖR YARATMASINI TEMENNİ EDİYORUZ’
Üretilen mamaların hayvanlarda sağlık problemine neden olmadığını ifade eden Abdurrahman Pirinç, şöyle dedi:
“Bu mamaların hayvan besleme denemelerinde, hayvanlarda hiçbir sağlık problemi yaratmadığını gördük. Biz bunun ilerleyen zamanlarda yeni bir sektör yaratmasını, yeni bir bakış açısı geliştirmesini temenni ediyoruz. Son dönemlerde sokak köpeklerinin insanlara saldırma noktasında pek çok sıkıntılar yaşandı. Bu konu artık insanlarda hassas noktalar oluşturdu. Bu da ilçe belediyelerini ve büyükşehir belediyesini daha fazla barınak kurmaya itti ve popülasyonu artırdı. Böylelikle yıllık kuru mama alımı 10-15 milyon liraya çıktı. Biz bu yüklü miktardaki gideri alternatif bir mama üreterek en aza indirmeye çalışıyoruz.”
‘DÜNYADA BİR İLK OLACAK’
Doktora tezinde fermente köpek maması geliştiren Abdurrahman Pirinç’in danışmanı Doç. Dr. Esad Sami Polat da üretilen mamaların içerisine köpeklere yıllık olarak yapılan çeşitli aşılar ve sakinleştirici bileşenlerin eklendiğini söyledi. Doç. Dr. Esad Sami Polat, “Projemizde fermantasyon yoluyla olgunlaştırdığımız insan gıda artıklarının, patili dostlarımızın beslenmesinde kullanılabilirliğini belirlemeye çalıştık. Bu mamayı yapmamız için birtakım şartlar var.
Bu ya kimyasal ya da fiziksel bir muamele olacak. Biz kimyasal değişimi tercih ettik. Bu mama da sokak hayvanlarının diyetinde kullanılan birtakım ilaveleri de yaparak fermente sucuklar oluşturuyoruz. Bu sayede sindirimi kolay, dışkı kıvamı açısından problem teşkil etmeyen bir gıda çeşidi ürettik. Bu da fermente gıdalarla sokak hayvanlarının beslenmesi alanında dünyada bir ilk olacak.
Aynı zamanda bu sokak hayvanlarının yıllık olarak yapılması gereken kuduz ve parazite gibi aşıları var. Fakat bu hayvanların yakalanması ayrı bir meziyet, biz de bunun için yaptığımız mamaların içine kuduz, parazit ve saldırganlığını azaltacak bazı katkı maddeleri ekliyoruz” diye konuştu.
‘GÜNLÜK 300 KİLO MAMA ÜRETİLİYOR’
Karatay bölgesinde sokak köpeklerinin beslenmesi için 30’dan fazla beslenme noktası kurulduğunu belirten Karatay Hayvanat Bahçesi Müdürü Fatih Altay, “Karatay Belediyesi Veteriner İşleri bünyesinde bulunan mama üretim noktasında günlük yaklaşık 300 kilo mama üretiliyor. Yine Karatay bölgesinde 30’u aşkın hayvan besleme noktamız var. Buralara her gün yem ve su takviyesi yapılıyor. Dünyada bir gıda krizi söz konusu, çöpe gidecek gıdalardan köpek maması ürettik biz de. Her gün bu mamalarla köpekleri hayvan besleme noktasında besleyerek şehirden de uzak tutmaya çalışıyoruz” dedi.