Atatürk’ün yazdığı mektup Ankara Antlaşması’nın 100’üncü yılı kapsamında açılan ‘Ankara Anlaşması’ sergisinde
Ankara Fransız Kültür Merkezince, 20 Ekim 1921’de Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Hükümeti ile Fransa arasında imzalanan Ankara Antlaşması’nın 100’üncü yılı kapsamında açılan ‘Ankara Anlaşması’ sergisinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün Fransız Konsey Başkanı Aristide Briand’a antlaşmanın imzalanması nedeniyle yazdığı Fransızca mektup yer aldı.
Ankara Fransız Kültür Merkezi, 20 Ekim 1921’de TBMM Hükumeti ile Fransa arasında imzalanan Ankara Antlaşması’nın 100’üncü yılı nedeniyle başkentte ‘Ankara Anlaşması’ sergisi açtı.
Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi’ndeki sergideki Ankara Antlaşmasının imzalandığı 1921’den 1926 yılına kadar olan antlaşmaya ilişkin yazı ve fotoğraflar yer aldı. Mustafa Kemal Atatürk’ün, antlaşmanın imzalanması nedeniyle Fransız Konsey Başkanı Aristide Briand’a o dönem yazdığı Fransızca mektup, sergide en dikkat çeken eserlerden oldu.
Ankara Fransız Kültür Merkezi Müdürü Sophie Gauthier, DHA’ya yaptığı açıklamada serginin önemine dikkat çekti. Fauthier, “Sergide görülen tüm fotoğraflar ve yazılar Ankara Antlaşması’nın imzalandığı yıl olan 1921 yılından 1926 yılına kadar olan konteks yani anlaşmanın imzalandığı bağlam, müzakereler ve sonuçlarıyla ilgili tamamen. Bu serginin oluşmasında çok az bilinen, Türk ve Fransız diplomatik arşivlerinden aldığımız belgeler ve fotoğraflar kullanıldı. Ayrıca kamu, özel vakıf ve koleksiyonerler bize kendi arşivlerini, kendi koleksiyonlarını ödünç verdiler. Onlara da teşekkür ediyoruz. Ankaralılar için çok önemli bir sergi. Çünkü 1921’den 1926’ya kadar da şehrin tarihine ışık tutuyor” dedi.
ATATÜRK’ÜN MEKTUBU
Ankara Fransız Kültür Merkezi Müdürü Sophie Gauthier, sergideki en önemli eserlerden birisinin Atatürk’ün yazdığı mektup olduğunu söyledi. Gauthier, “O dönemde Mustafa Kemal Atatürk, Fransız Konsey Başkanı Aristide Briand’a anlaşmanın imzalanması dolayısıyla tebriklerini iletmek için 23 Aralık 2921’de Fransızca bir mektup göndermiştir.
Mektubun bir örneği şu anda sergimizde bulunuyor. Yanında da Mustafa Kemal Atatürk ve Aristide Briand’ın fotoğrafları var. Bu çok az bilinen belgelerden biriydi ve ilk defa Ankara’da sergileniyor. Mektup zamanında Fransa’ya gönderildiği için Fransız diplomatik arşivlerinde bulunuyordu. Onu talep ettik. Ve mektubun bir versiyonunu bize gönderdiler. Biz de bunu sergimizde değerlendirdik. Mustafa Kemal Atatürk mektupta anlaşmanın imzalanmasından dolayı duyduğu memnuniyeti ifade ediyor ve bunun Türk toplumundaki yansımalarını yazıyor” dedi.
Gauthier, Atatürk’ün mektubunda, anlaşmanın imzalanmasının Ankara’da genel bir sevinç ile karşılandığının altını çizdiğini ve ‘TBMM, özellikle, bu dostluk nişanesinin taşıdığı yüksek değeri takdirle ve gerçek kapsamının bilincinde olarak, bu belgeye en büyük ümitlerini bağlar ve bu anlaşmanın iki ülke arasındaki ilişkilerde son derece mutlu bir etkiye sahip olacağından şüphe etmez’ ifadelerini kullandığını söyledi.
Gauthier, “Mustafa Kemal Paşa, Doğu’daki istikrarsızlığa Sevr Antlaşmasının yol açtığını hatırlatır ve bu anlaşmanın ‘doğumundan itibaren hükümsüz olmaktan kurtulamayacak kadar büyük bir haksızlık teşkil ettiğini’ söyler. TBMM Başkanı, mektubuna şu barış mesajıyla son verir; ‘Şayet Fransız Hükumeti ile mutabakat halinde, ilerlemeye ve genel mutluluğa en büyük hizmeti yaparak, barışın ve halklar arasındaki anlayışın yeniden kurulmasına yardımcı olabilirsek, mutluluk duyacağız.'”