Ankara’da kurulan ve deprem, sel, yangın gibi afetlerde görev alan Anda Eğitim Araştırma Yardımlaşa ve Arama Kurtarma Derneği’nin, sadece kadınlardan oluşan 27 kişilik arama kurtarma ekibi, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan (AFAD) akreditasyon alan ilk kadın arama-kurtarma ekibi oldu.
Anda Eğitim Araştırma Yardımlaşa ve Arama Kurtarma Derneği, kurulduğu 2016’dan bu yana Türkiye başta olmak üzere yardıma muhtaç coğrafyalarda faaliyet yürüttü. İlk dönemlerde sadece insani yardım faaliyetlerinde bulunan dernek, 2017’den bu yana da arama kurtarma ekipleriyle; deprem, sel, yangın gibi afetlerde görev aldı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerde de bölgede görev yapan dernek, sadece kadınlardan oluşan arama-kurtarma ekibi kurdu. Üniversite öğrencilerinin yanı sıra doktor, öğretmen, memur gibi farklı meslek gruplarından oluşan 27 kişilik ekip, 28 Ocak’ta AFAD’dan ‘Hafif Seviye Arama Kurtarma Akreditasyonu’ aldı. Dernek bünyesinde eğitimleri tamamlandıktan sonra AFAD’da yapılan sınavı başarıyla geçen ekip, akreditasyon alan ilk kadın arama-kurtarma ekibi olma özelliğine sahip oldu.
‘FARKINDALIK AMACIYLA BU EKİBİ KURDUK’
Ekipte görev yapan üniversite öğrencisi Ayşenur Bergen, sadece kadınlardan oluşan bir ekibin kurulmasında iki etkenin olduğunu söyleyerek, “Kadın arama-kurtarma personelinin enkaz ya da diğer afetlerde aynı erkeklerin yaptığı gibi her işi yapabildiğini biz biliyoruz; ama bunun dışarıdan da görülmesini istedik. Aslında bir farkındalık amacıyla bu ekibi kurduk.
Görev yaptığımız birçok afette karşımıza çıkan olaylar vardı. Bunlar da bizim bu ekibi kurmamıza ve sahada çalıştığımızı göstermemize vesile oldu. Annesi banyodayken depreme yakalanan bir evladın, ‘Annemi o şekilde çıkarmayın, onu kadın personel çıkarsın’ diye istekte bulunması, selde kıyafetleri çıkmış kadın cenazelerini ailelerin kadın personelin almasını istemesi bizim bu alanda var olan kadınların bir ekip olarak sınava girip akreditasyon alamıza neden oldu” diye konuştu.
AFAD’ın akreditasyon sınavını başarıyla geçtiklerini anlatan Bergen, “Kırıcı ve delici gibi ağır malzemelerle çalışıyoruz. Ağır jeneratörleri bir yerden bir yere taşımamız gerekiyor. Ekip halinde olduğumuzda bunların hepsini erkekler gibi rahatlıkla yapabiliyoruz. Akreditasyon sınavı ile de bunu göstermiş olduk” dedi.
‘DEPREMDE GÖREV ALDIK’
Ekipteki birçok kadının 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerde de görev aldığını söyleyen Bergen, kendisinin onlardan biri olduğunu ve unutamadığı şeyler yaşadıklarını bildirdi. Bergen, depremin ilk gününde Hatay’da görev yapmaya başladığını belirterek, “Bir enkaza gittik ve orada ‘Saadet’ diye bir kız çocuğunu ve annesini kurtardık.
Annesini çıkarmamız sabaha kadar süren bir çalışmayla mümkün olmuştu. Saadet’i çıkardığımızda, ‘Ben korkmuyorum ama annemi çıkarabilecek misiniz?’ diye sormuştu. Saadet, Suriye uyrukluydu. Biz ona üzerinde Türk bayrağı olan yeleklerimizden birini verdik. Onu giydikten sonra ‘Ben de Türk oldum’ dedi. Biz enkazdayken, ‘Yağmacılar gelebilir, dışarıdaki malzemelere dikkat edelim’ diye aramızda konuşurken Saadet de bizi duymuş olacak ki, dışarı çıktığında ‘Ben de polis olacağım ve sizi yağmacılardan kurtaracağım’ dedi. Bu dediği şey bizi çok etkilemişti. Çünkü bizim mazluma dokunduğumuz her el aslında Türk’ün bir yerlerde olduğunu gösteriyor” dedi.
Türkiye’nin deprem kuşağında olduğunu hatırlatan Bergen, “Ülkemizde bu tür olaylar hiç bitmeyecek; çünkü deprem kuşağındayız. Sellerin de diğer afetlerin yoğun olduğu bir bölgedeyiz. Ne kadar fazla eğitimli insan olursa işler o kadar hızlı yürüyor. O yüzden kadın personelin de bu işleri daha iyi yürütebilmek adına bu işlere başlaması gerektiğini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.