Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Avrupa Birliği (AB) ile bütünleşme sürecini ilerletme konusunda kararlı olduklarını söyleyerek, “AB’nin Türkiye için gerekli iradeyi sergilemesi gerekmektedir. AB’nin bazı üyelerinin dar çıkar hesaplarından kaynaklanan stratejik vizyon ve sağduyu eksikliğinden kurtulması elzemdir” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TBMM Genel Kurulu’nda, bakanlığının 2024 yılı bütçe görüşmelerinde konuştu. Bakan Fidan, Gazze’de yüzde 70’i çocuk ve kadınlardan oluşan 20 binden fazla masum sivilin katledildiğini belirterek, “Hastaneler, okullar, mabetler ve altyapı tesisleri yerle bir edilmekte, 2,5 milyona yakın insan durmadan bomba altında. Bazı Batılı ülkelerin İsrail’in katliam yapmasını ve savaş suçu işlemesini alenen desteklemeleri aynı derecede vahimdir.
Esasen, Filistin meselesinin çözüme kavuşturulmasının önündeki en büyük engel, Amerika Birleşik Devletleri’nin halihazırda İsrail’e verdiği kayıtsız şartsız destektir. Maalesef, Amerika’nın ve bazı Batılı ülkelerin siyasal sistemleri, İsrail’in hukuk dışı tasarruflarının tümüne kör ve sağır kalma esasına göre dizayn edilmiş durumdadır. Batı’nın bu yaklaşımı ahlaki pusulanın sapmasına yol açmış, uluslararası sistemi ayakta tutan hukuki ilkeleri ve değerleri zedelemiştir” diye konuştu.
Fidan, bu şartlar altında, Türkiye’nin ahlaki değerlere bağlı, rasyonel ve etkili dış politika izlemesinin her zamankinden daha kıymetli hale geldiğini vurgulayarak, “Gazze’deki zulüm karşısında sesimizi yükseltmemizin nedeni de budur. Her ne pahasına olursa olsun doğruya doğru, yanlışa yanlış demekten asla çekinmeyeceğiz. Filistinli kardeşlerimizin daima yanlarında olduk, önümüzdeki süreçte de yanlarında olmaya devam edeceğiz” dedi.
‘ULUSLARARASI TOPLUM TAVIR ALMAYA ZORLANMIŞTIR’
Gazze konusunda uluslararası girişimlerin devam ettiğini anlatan Bakan Fidan, “İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi sonucunda kurulan Temas Grubu’ndaki meslektaşlarımla birlikte uluslararası girişimlerde bulunmayı sürdürmekteyiz. Bu çerçevede, Pekin, Moskova, Londra, Paris, Barselona, Brüksel, New York, Cenevre, Washington ve Ottawa’da yoğun temaslarda bulunduk. 15 Aralık’ta ise Nordik ve Benelüks ülkeleriyle Oslo’da bir araya geldik.
İslam ülkelerinin geçmişten farklı olarak aldıkları kararların takipçisi olacak ortak bir platformun ilk kez ihdas edilmiş olmasını çok değerli buluyoruz. Temas Grubu, İslam ülkelerinin ortak tavır sergileyerek birlikte diplomatik girişim yapmalarına imkan sağlamıştır. Bu sayede, kınamanın ötesine geçilmiş, Filistin meselesinde toplumlarımızın hissiyatı ve beklentisi doğrudan muhataplara aktarılmış, Batı dahil önde gelen aktörler üzerinde baskı oluşturulmuş, uluslararası toplum tavır almaya zorlanmıştır” dedi.
Bakan Fidan, bu gelişmelerden sonra; 12 Aralık’ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda Türkiye dahil 104 ülkenin eş sunucu olduğu acil insani ateşkese ilişkin karar tasarısının 153 oyla kabul edildiğini hatırlatarak, “26 Ekim’deki oylamaya kıyasla daha önce çekimser kalan 27 ülkenin tavrının Filistin lehine değişmesi diplomatik temaslarımızın etkili olduğunun bir göstergesidir” dedi.
‘TÜRKİYE ÇÖZÜM ODAKLI ÇALIŞIYOR’
Bakan Fidan, Türkiye’nin Filistin konusunda çözüm odaklı girişimlerini iki ana kulvarda yürüttüğüne dikkat çekerek, “Birinci kulvarda, ateşkesin sağlanması, insani yardımların ulaşması ve Filistinlilerin Gazze’den sürülmesinin engellenmesi için çaba sarf etmekteyiz. Aynı zamanda, bu vahşetin bölgede toplumsal bir patlamaya yol açma riskini de gündeme taşımaktayız. İkinci kulvarda ise kalıcı barış ve güvenliğin ancak iki devletli çözümle tesis edilebileceğini vurgulamaktayız.
Sorunun sadece İsrail’in güvenliğini temel alan ve Gazze odaklı tedbirlerle çözülemeyeceğine dikkat çekmekteyiz. İsrail işgali son bulmadan sorun çözülemez. Egemen ve bağımsız Filistin devleti bir an önce kurulmalıdır. Bölge ülkelerinin de sorunu sahiplenmesi ve çözümün ortağı olması artık stratejik bir zaruret haline gelmiştir. Türkiye olarak gündeme taşıdığımız garantörlük mekanizması tam da bunu hedeflemektedir” diye konuştu.
‘UKRAYNA’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE DESTEK VERİYORUZ’
Bakan Fidan, Rusya- Ukrayna savaşının devam ettiğini belirterek, “Savaşın adil ve kalıcı bir barış temelinde sonlandırılmasına dönük çabalarımız kapsamında Kırım dahil, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğinin yeniden tesisine kuvvetli destek vermekteyiz. Savaşın bölgesel ve küresel etkilerinin sınırlandırılmasına çalışmaktayız” dedi.
Bakan Fidan, küresel gıda güvenliğinin sağlanmasında ve Karadeniz’de istikrarın muhafazasında kilit rol oynayan ve 33 milyon ton tahılı dünya piyasalarına ulaştıran Karadeniz girişiminin yeniden canlandırılması yönündeki gayretlerin de yoğun şekilde devam ettiğini söyledi. Kırım Tatar Türklerinin haklarının gözetilmesi ve garanti altına alınmasının öncelikleri olduğuna işaret eden Bakan Fidan, “Tarafları ülkemizde bir araya getirmek için uygun koşulları aramaya devam edeceğiz” dedi.
‘SURİYELİLERİN GÖNÜLLÜ GERİ DÖNÜŞÜNE ÖNEM VERİYORUZ’
Bakan Fidan, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğine bağlılıklarının tam olduğuna işaret ederek, “PKK, YPG başta olmak üzere terör örgütleriyle mücadelemiz sürecektir. Suriye’den ülkemize göç akışını önlemeye ve ülkemizdeki Suriyelilerin gönüllü geri dönüşünü sağlamaya önem veriyoruz. Suriye’de iç barışın sağlanmasını teminen 2254 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı dahil siyasi süreçleri destekliyoruz. Bu hedefler doğrultusunda hem sahada hem masada çabalarımızı sürdürmekteyiz. Suriye’nin kuzeyinde bir terör devleti teşkil edilmesini engellemeye yönelik mücadelemizi yürütmekteyiz” ifadelerini kullandı.
‘PKK İLE MÜCADELEYİ IRAK HEYETİYLE ELE ALDIK’
Bakan Fidan, PKK’yla mücadele dahil tüm bu hususları 2 gün önce Ankara’da siyasi, askeri ve güvenlik yetkililerinden oluşan üst düzey Irak heyetleriyle de etraflıca ele aldıklarını belirtti. Fidan, ayrıca Libya’da ülkenin birlik ve bütünlüğünü korumak ve ülkenin tekrar çatışmalara sürüklenmesini önlemenin temel öncelikleri arasında olduğunu dile getirdi. Fidan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin tanınması ve diğer ülkelerle ilişkilerinin geliştirilmesi doğrultusunda da çalışmaları kararlılıkla sürdüreceklerini, Yunanistan’la ilişkileri de olumlu gündem temelinde samimi ve yapıcı bir diyalogla ilerletmeyi arzu ettiklerini kaydetti.
Bakan Fidan, İsveç’in NATO’ya katılım protokolüyle ilgili süreçte nihai kararı TBMM’nin vereceğini hatırlattı.
‘AB’NİN GEREKLİ İRADEYİ SAĞLAMASI GEREKMEKTEDİR’
Bakan Fidan, AB ile bütünleşme sürecini ilerletme konusunda kararlı olduklarını da söyleyerek, “Ancak bunun için AB’nin de gerekli iradeyi sergilemesi gerekmektedir. AB’nin bazı üyelerinin dar çıkar hesaplarından kaynaklanan stratejik vizyon ve sağduyu eksikliğinden kurtulması elzemdir. AB diğer aday ülkeler için attığı teşvik edici adımları Türkiye için maalesef atmamaktadır.
Birlik ülkemizin üyelik sürecini canlandıracak somut adımlar atarsa bunun her iki taraf için de yeni fırsatlar doğuracağına inanıyorum. Ancak AB’nin Türkiye’yi ortak değil rakip olarak görmesi ve bazı NATO müttefiklerimizin güvenlik hassasiyetlerimizi dikkate almaması, ülkemizi daha fazla kabiliyet ve alternatif stratejiler geliştirmeye yöneltmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
‘CUMHURBAŞKANIMIZ ONUR KONUĞU OLARAK DAVET EDİLDİ’
Bakan Fidan, Mısır ve Körfez ülkeleriyle ilişkileri geliştirmeye ve derinleştirmeye özellikle gayret ettiklerini belirterek, “Geldiğimiz noktada Sayın Cumhurbaşkanımız Körfez İşbirliği Konseyi Toplantısı’na onur konuğu olarak davet edilmiştir. Öte yandan bölgesel bağlantısallığı güçlendirme çabalarımız çerçevesinde Hazar geçişli Doğu- Batı Orta Koridorunu etkili bir güzergah yapmayı amaçlıyoruz. Azerbaycan ve Türkmenistan doğal gazını ülkemiz üzerinden Avrupa’ya taşıyacak projelerin geliştirmesi için çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Bulgaristan, Macaristan ve Romanya’yla imzaladığımız doğal gaz tedarik anlaşmaları da Avrupa’nın enerji arz güvenliğine katkılarımızın diğer somut örneklerindendir” dedi.
‘BU ÜLKELER ERMENİSTAN’A İYİLİK YAPMIYOR’
Fidan, Ermenistan’la başlattıkları normalleşme sürecini Azerbaycan’la yakın eş güdüm içerisinde bölgesel gelişmeleri de dikkate alarak yürütmeye devam edeceklerini aktardı. Bazı üçüncü ülkelerin, 1915 olaylarıyla ilgili asılsız iddiaları ısıtarak tekrar gündeme getirmesinin normalleşme sürecini baltalayacağına vurgu yapan Bakan Fidan, “Bu ülkeler Ermenistan’a iyilik yapmıyorlar. Güney Kafkasya’da Azerbaycan’la birlikte öncülüğünü yaptığımız 3+3 Bölgesel İş Birliği Platformu ilk kez Dışişleri Bakanları düzeyinde Tahran’da toplanmıştır. Bir sonraki toplantıyı ise 2024 yılı içerisinde ülkemizde gerçekleştireceğiz. İran Cumhurbaşkanı Sayın Reisi, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi 8’inci Toplantısı vesilesiyle yakın zamanda ülkemizi ziyaret edecektir” dedi.
‘AFRİKA’DAKİ AĞIRLIĞIMIZ PEKİŞMEKTEDİR’
Fidan, Özbekistan, Kazakistan, Türkmenistan, Kırgızistan ve Tacikistan’la her alanda ikili ilişkileri daha da ilerlettiklerini belirterek, “Dostluklarımızı ve iş birliklerimizi güçlendirme vizyonumuz yakın coğrafyamızla sınırlı değildir. Dış politikamızda özel bir yere sahip olan Afrika’daki ağırlığımız giderek pekişmektedir. Kıtayla güvenlikten sağlığa her alanda devam eden iş birliğimiz eşit ortaklık ve karşılıklı fayda temelinde sürmektedir.
Yeniden Asya Girişimi çerçevesinde Asya ülkeleriyle ilişkilerimizi kapsamlı ve çok boyutlu bir yaklaşımla geliştirmekteyiz. Pakistan, Endonezya, Malezya başta olmak üzere Güney Asya’daki kardeş ülkelerle karşılıklı dayanışma içerisinde münasebetlerimizi üst seviyeye çıkarmaya yönelik girişimlerimizi sürdürmekteyiz. Çin Halk Cumhuriyeti’yle ekonomik ilişkilerimizi derinleştirirken siyasi diyaloğumuzu artırıyoruz” dedi.
BÜTÇELER KABUL EDİLDİ
TBMM Genel Kurulu’nda, TBMM, Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçeleri kabul edildi.