Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2022 bütçe teklifini her türlü küresel etki, yaptırım ve manipülasyon girişimine rağmen ‘güçlenen-kalkınan-büyüyen Türkiye’ vizyonuyla hazırladıklarını belirtti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda 2022 yılı bütçe sunumunu yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Para birimimiz, manipülatif ataklara maruz kalmaktadır. Son günlerdeki kur hareketleri, ekonominin gerçeklerine uygun değildir. Bu manipülasyon girişimlerinin bize olduğu kadar bunu yönlendirenlere de giderek artan bir maliyeti vardır ve bu sınama, ekonomi üzerinden ülkemize sözde diz çöktürmek isteyenler için de sürdürülebilir değildir” dedi.
TBMM Genel Kurulu’nda 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’nin görüşmeleri başladı. Meclis Başkanı Mustafa Şentop yönetiminde başlayan bütçe görüşmeleri için Genel Kurul’da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, AK Parti Genel Başkan Vekili Numan Kurtulmuş, HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Mithat Sancar, İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlı ile milletvekilleri hazır bulundu.
2022 yılı bütçe sunuş konuşmasını yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2022 bütçe teklifini her türlü küresel etki, yaptırım ve manipülasyon girişimine rağmen ‘güçlenen-kalkınan-büyüyen Türkiye’ vizyonuyla hazırladıklarını belirtti. Oktay, Türkiye’nin ekonomisinin 2020 yılında yüzde 1,8 oranında büyüdüğünü, Covid-19 salgınından en az hasarla çıkabilen ve G20 ülkeleri arasında Çin’le birlikte büyüme kaydetmeyi başaran iki ülkeden biri olduğunu söyledi. Oktay, “Türkiye 2021 yılının 3’üncü çeyreğinde yıllık yüzde 7,4 büyümeyi başarmıştır.
Yılın ilk 9 ayında yüzde 11,7 oranında büyüyerek oldukça güçlü bir görünüm sergilemiştir. Bu dönemde ihracatın sürüklediği dış talep ve sanayi üretiminde yaşanan güçlü artış büyümeye belirgin şekilde katkı vermiştir. Halihazırda ekonomik aktivitedeki dinamik ve canlı gidişat ile artan ihracat desteğiyle yılın son çeyreğinde de yüksek bir büyüme performansı ön görülmektedir. 2021 yılının tamamında yüzde 10’u aşabilecek düzeyde bir büyüme oranı kaydetmeyi bekliyoruz. Başta bütçe olmak üzere tüm politika araçlarımızla işçi, memur, esnaf, çiftçi ve emeklilerimiz dahil olmak üzere tüm kesimlere bu büyüme refah olarak yansıyacaktır” dedi.
‘2022’DE İSTİHDAMIN 1 MİLYON 277 BİN KİŞİ ARTMASI BEKLENMEKTE’
Fuat Oktay, salgının iş gücü piyasası üzerinde Türkiye’de de olumsuz etkileri olduğunu belirterek, “2021 yılı Eylül ayı itibarıyla toplam istihdam düzeyi salgının hemen öncesindeki 2020 Şubat ayına göre mevsim etkilerinden arındırılmış verilerle yaklaşık 1,7 milyon kişi daha fazladır. Tarım, sanayi, inşaat ve hizmetler sektörlerinin tümünde istihdam, salgın öncesindeki düzeyinin üzerindedir. Eylül ayı itibarıyla ilk defa istihdamımız 29 milyonu, iş gücümüz 33 milyonu aşmıştır. 2021 yılında gözlenen iktisadi faaliyetteki hızlı toparlanmayı takiben 2022 yılında hedeflenen yüzde 5’lik güçlü büyümenin iş gücü piyasalarına olumlu yansımalarının olmasını, iş gücüne katılım ve istihdam oranlarında önemli iyileşmelerin kaydedilmesini ön görmekteyiz.
İktisadi faaliyetteki toparlanmaya ek olarak, istihdam teşviklerinin etkili bir şekilde uygulanması sürdürülecektir. Bunun yanı sıra dijitalleşme ve yeşil dönüşüme uyumun hızlandırılması, kadınlar, gençler ve engelliler gibi özel politika gerektiren grupların iş gücü piyasasına girişleri ve kalıcılıkları, beşeri sermayenin güçlendirilmesi, aktif iş gücü programları, iş sağlığı ve güvenliği, girişimciliğin geliştirilmesi alanlarında yapısal adımlar atılacaktır. Bu çerçevede, Orta Vadeli Program tahminlerine dayalı olarak, 2022 yılında istihdamın 2021 yılına göre 1 milyon 277 bin kişi artması, işsizlik oranın ise yüzde 12’ye gerilemesi beklenmektedir” diye konuştu.
‘MERKEZ BANKASI’NIN REZERVLERİ 126 MİLYAR DOLARI AŞTI’
Fuat Oktay, kasım sonu itibarıyla yıllıklandırılmış ihracatın 221 milyar dolar gerçekleşerek Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdığını söyledi. Turizm gelirlerinde 24 milyar dolara ulaşmayı beklediklerini belirten Oktay, “AB tanımlı genel yönetim borç stokunun milli gelire oranı 2021 yılı 2’nci çeyreğinde yüzde 38,4’e gerilemiştir. AB ülkelerinde bu oranın ortalaması yüzde 90’ın üzerindedir.
Bu oran yıl sonu itibarıyla kur riskine bağlı olarak bir miktar daha yukarıda gerçekleşse bile AB ülke ortalamasının çok çok daha altında olmaya devam edecektir. 2020 yılında dünyada bütçe açığının milli gelire oranı ortalama olarak yüzde 10’un üzerindeyken ülkemizde bu oran yüzde 3,5 gibi oldukça düşük bir seviyede gerçekleşmiştir. Bu durum ülkemizin mali disiplindeki başarısını tesciller niteliktedir. Merkez Bankası’nın rezervleri de son dönemde 35 milyar doların üzerinde bir artışla 126 milyar doları aşmıştır” dedi.
‘PARA BİRİMİMİZ MANİPÜLATİF ATAKLARA MARUZ KALMAKTADIR’
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, ABD başta olmak üzere gelişmiş ekonomilerin sıkılaştırma programını devreye alacağı beklentisiyle dolarda, diğer tüm ülke para birimleri karşısında bir yükselme söz konusu olduğunu söyleyerek, şunları kaydetti:
“Nitekim geçtiğimiz günlerde avro ve dolar paritesi 1,12 seviyelerine kadar gerilemiştir. Küresel etkilerle ülkemizde artan ekonomik kırılganlıkların bilincindeyiz; bunun üstesinden gelecek olan da yine bizleriz. Birçok göstergede son derece iyi seviyeleri yakaladığımız, en yüksek büyüme ve ihracat artışlarını gerçekleştirdiğimiz bu dönemde para birimimiz, manipülatif ataklara maruz kalmaktadır. Son günlerdeki kur hareketleri, ekonominin gerçeklerine uygun değildir.
Bu manipülasyon girişimlerinin bize olduğu kadar, bunu yönlendirenlere de giderek artan bir maliyeti vardır ve bu sınama, ekonomi üzerinden ülkemize sözde diz çöktürmek isteyenler için de sürdürülebilir değildir. Biz yatırım, üretim, istihdam ve ihracatı önceliklendiren bakış açımızla ülkemizin döviz ihtiyacını en aza indirecek ve bu saldırılara karşı çok daha dayanıklı bir ekonomik yapıyı hızlı bir şekilde tesis edeceğiz.
Bu doğrultuda ülkemizin ara malı ithalatı ve enerji harcamalarını azaltan, üretim ve ihracatı destekleyen projelerimizi birer birer hayata geçiriyoruz. Böylece ara malı ihtiyacı yerli üretimle giderilerek ülkemizin önemli ithalat kalemlerinin yerli üretimi sağlanacak hatta bu alanlar yeni ihracat kalemleri olarak ekonomimize katma değer sağlayacaktır. Türkiye için faizlerin yatırım ortamını destekleyici olması önem arz etmektedir. 2021 yılı bütçemizde yüzde 4,3’lük bir bütçe açığı öngörmüşken, Orta Vadeli Program’da (OVP) yüzde 3,5 olarak revize ettiğimiz bu yılı bu oranın altında bir bütçe açığıyla kapatacağız.”
‘BÜYÜK ÇABA SARFEDİYORUZ’
Fuat Oktay, tüm dünyada küresel olarak enflasyon olgusunun oluştuğu dönemden geçildiğini, enflasyon ve hayat pahalılığını tüm yönleriyle ele alıp, vatandaşın fiyat artışlarından en az etkilenmesi için politika tedbirleri oluşturup, uyguladıklarını söyledi. Vatandaşı fiyat artışlarından korumak amacıyla doğal gazda maliyetin 4’te 3’ünü, elektrikte ise yarısını hükumet ve devlet olarak kendilerinin üstlendiğini söyleyen Oktay, “Diğer ülkelerle kıyaslandığında, küresel enerji fiyatlarındaki yüksek artışı en az şekilde vatandaşlarımıza yansıtıyoruz. Önümüzdeki dönemde hem yurt içinde hem de yurt dışında üretim alanlarının genişletilmesiyle çıktı artışını sağlayacak ve fiyatların daha sağlıklı bir zeminde oluşmasına katkı vereceğiz.
Enflasyonun yükselmesi konusunda aldığımız tedbirler, haksız ve fahiş fiyat artışlarının etkin bir şekilde denetlenmesi ve gerekirse kamu kaynaklarından feragat edilmesi yoluyla enflasyonun vatandaşlarımıza en az şekilde yansıtılması hususunda büyük gayret sarf ediyoruz.
Bu duruşumuzu sürdürmeye kararlıyız ve vatandaşlarımızı enflasyonun etkilerine karşı korumaya devam edeceğiz. İşçimiz, memurumuz, asgari ücretlimiz, sağlık personelimiz, öğretmenimiz, güvenlik güçlerimiz, esnafımız ve çiftçimiz dahil milletimizi enflasyon karşısında ezdirmeyecek ve enflasyonda kalıcı düşüşü temin edecek tüm politika tedbirlerini kararlılıkla uygulayacağız” diye konuştu.
İYİ PARTİ’Lİ DERVİŞOĞLU: MECLİS’İN YASAMA YETKİSİ GASBEDİLDİ
TBMM Genel Kurulu’nda 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’nin görüşmeleri sürüyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın ardından bütçe üzerine ilk sözü İYİ Parti Grubu adına konuşan Grup Başkan Vekili Müsavat Dervişoğlu aldı. İYİ Parti’li Dervişoğlu, “Bugün geldiğimiz noktada cumhuriyeti ve demokrasiyi içselleştirememiş, araçsallaştırmış bir zihnin ürünü olan AK Parti iktidarında Türkiye Cumhuriyeti Devleti, tüm yetkilerin tek adamda toplandığı, ne olduğu hala anlaşılamayan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi tarafından yönetilmektedir.
Türkiye’yi siyasi ve ekonomik çöküşe sürükleyen bu tek adam rejiminde TBMM’nin yetkileri kısıtlanmış, denge ve denetleme mekanizmaları yok edilmiş, denetimsiz bir yürütme, keyfî bir yönetim anlayışı ortaya çıkmıştır. Partili cumhurbaşkanı, kararnameler yoluyla Meclis’in yasama yetkisini de fiilen gasbetmiştir. Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı fiilen sona ermiş, hukuk siyasetin tasallutu altında ezilmiş, korkusuz yargı hasreti günden güne kendini hissettirmeye başlamıştır. Partili cumhurbaşkanı, devletin ve milletin temsilcisi olmaktan çıkmış, bir siyasi görüşün temsilcisi ve siyasi kamplaşmanın bizatihi sebebi haline gelmiştir” dedi.
Bu sırada AK Parti Grup Başkan Vekili Mahir Ünal, Dervişoğlu’nun üslubunu eleştirerek, “Temiz bir dil kullanın, bütçe üzerine konuşun” diye konuştu.
Dervişoğlu ile AK Parti’li milletvekilleri arasında bir süre tartışma devam etti. Oturumu yöneten TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un uyarısıyla tartışma son buldu.
MHP’Lİ AKÇAY: CUMHUR İTTİFAKI 5,5 YILINI BAŞARIYLA GERİDE BIRAKTI
MHP Grubu adına söz alan Grup Başkan Vekili Erkan Akçay da 12 gün sürecek bütçe görüşmelerini sabırla ve dikkatle takip edeceklerini belirtti. Cumhur İttifakı’nın Türkiye ve Türk milleti paydasında kurulan ‘siyasi erdem’ ittifakı olduğunu kaydeden Akçay, “Bir sistem ittifakı olan Cumhur İttifakı 5,5 yılını başarıyla geride bırakmıştır. 3,5 yılını tamamlayan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile parlamenter sistemdeki siyasi istikrasızlıklara son verilmiş, darbe ve vesayet müdahaleleri tarihin tozlu raflarına kaldırılmıştır” dedi.
Terörün, Türkiye’nin öncelikli meselelerinden biri olduğuna dikkat çeken Akçay, “Dünyada hiçbir ülke Türkiye kadar terörün ve iş birlikçilerin hedefi olmamıştır. Aynı zamanda, Türkiye dışında terörle böylesine etkin ve başarılı mücadele veren bir ülke daha yoktur” diye konuştu.
Yüksek faizin, uzun vadede üretim sistemine büyük hasarlar vererek ekonomik atılımların önünü kestiğini söyleyen MHP’li Akçay, “Bu durum; işsizlik, yoksulluk ve hayat pahalılığına neden olmaktadır. Enflasyonun kaynağı doğru tespit edilerek ve Türkiye faiz yükünden kurtulmalıdır” dedi.
HDP’Lİ BULDAN: HDP’Yİ MAHKEME SALONLARINDA YENEMEYECEKSİNİZ
HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan da hükümetin 2022 Mali Yılı Bütçesi ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne yönelik eleştirilerde bulundu. Buldan, “Bu sistemi allayıp pullayamazsınız. Çatışma politikalarınızla Türkiye’yi nefes alamaz hale getirdiniz. Partimize açılan kapatma davası siyasi bir darbedir. Belediyelerimize atadığınız kayyumlar, bir siyasi darbedir. Ortada bir hukuk yoktur, bağımsız bir yargı hiç yoktur. Sandıkta meydanlarda yenemediğiniz HDP’yi mahkeme salonlarda hiç yenemeyeceksiniz” diye konuştu.
HDP’li Buldan ayrıca erken seçim koşullarının oluştuğunu savundu.