Yıllık yaklaşık 41 milyon lira katma değer sağlayan domates kurusu üretimi, ihracat aşamasına kadar süreçte yüzlerce kişiye istihdam sağlıyor.
Konya’nın Ereğli ilçesinde, 60 bin dekarlık arazide üretilen domates, tarlalarda güneşte kurutulup fabrikada işlendikten sonra başta İtalya, İspanya, ABD, Almanya ve Kanada gibi ülkelere ihraç ediliyor. Yıllık yaklaşık 41 milyon lira katma değer sağlayan domatesin üretimden, ihracat aşamasına kadar süreçte ise yüzlerce kişiye istihdam sağlıyor. İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Esat Altuntaş, ”Bu bölgenin güneşi ve ikliminden dolayı domates kurutumu daha kolay oluyor. Bu yüzden yatırımcılar, bu bölgeyi tercih ediyor” dedi.
Türkiye’nin tahıl ambarı olarak bilinen ve 1 milyon 950 bin hektarlık tarım arazisine sahip Konya’da, artık buğday ve arpanın yanı sıra diğer ürünlerde de adından söz ettirmeye başladı. Bunlardan biri olan domates ise Ereğli, Karapınar, Çumra, Karatay ve Meram ilçelerinde üretiliyor. Özellikle Ereğli’de yaklaşık 60 dekarlık alanda üretilen domatesler ise 5 mahallesinde tarlalarda kurulan özel yöntemlerle güneşte kurutuluyor. Kurutulup fabrikada işlendikten sonra başta İtalya, İspanya, ABD, Almanya ve Kanada gibi ülkelere ihraç ediliyor. Yıllık yaklaşık 41 milyon lira katma değer sağlayan domatesin üretimden, ihracat aşamasına kadar süreçte ise yüzlerce kişiye istihdam sağlıyor.
İKLİMİ ELVERİŞLİ
İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Esat Altuntaş, yaş olarak üretilen domateslerin Ereğli’de kurutulmasının nedeninin iklim şartlarının uygun olmasından kaynaklandığını belirtti. Yaklaşık 7 yıldır Ereğli’de domates kurutulduğunu ifade eden Altuntaş, dekar başına 9 ile 14 ton yaş domates üretildiğini; ancak kurutulma aşamasında 13 kilodan 1 kilo kuru domates elde edildiğini kaydetti. Altuntaş, şunları söyledi:
”Konya, Türkiye’de tahıl ambarı olarak biliniyor; ama Konya coğrafyamız o kadar geniş ki; soframıza gelen gıdaların büyük bir çoğunluğu ilimizde üretiliyor. Yaklaşık 1 milyon 950 bin hektarlık tarım arazimiz var. Bunun büyük bir alanı buğday ekilmektedir. Yaklaşık 6.5 milyon dekarlık alanda buğday, 3.5 milyon dekarlık alanda da arpa üretiliyor. Bunun yanında yine sebze, meyve, yem bitkileri, dağ bitkileri hepsi Konya’mızda üretilmektedir. Şu an bulunduğumuz yerde güneşte domates kurutuluyor. Buradan sonra da fabrikalara gidip işlenip, sofralarımıza gelecek. Bu bölgenin güneşi ve ikliminden dolayı domates kurutumu daha kolay oluyor. Bu yüzden yatırımcılar bu bölgeyi tercih ediyor.”
‘KURU DOMATESTEN DAHA RAHAT PARA KAZANACAKLAR’
Zengen bölgesinde domates üreten İrfan Cömert, yaş domates üretiminden fazla kazanç elde edilemediği için kuru domates üretmeye başladığını belirtti. Cömert, ”Yaş domatesi, salça, kasa ve kurutma olarak veriyoruz. Bu yıl salça fabrikaları domatesi ucuz aldıkları için insanlar kurutmaya yöneliyor. Kurutmayı da herkes bilmiyor. Büyük firmalar geliyor ve o firmalara vererek bu işlemi yapıyoruz. Üreticinin şu an zararları var. Elektrik ve gübre paralarını çoğu ödeyemeyecek durumda. Ama kurutmayı öğrenirlerse daha rahat para kazanacaklarını zannediyorum” diye konuştu.
Ereğli’de tarlalarda kuruttukları domatesleri Manisa’daki fabrikalarında işleyip, ihraç ettiklerini ifade eden Mustafa Eslek ise şöyle konuştu:
”Burada kurutulan domatesleri Manisa’daki fabrikamızda işleyip yurt dışına gönderiyoruz. ABD, Kanada, İtalya, Almanya gibi Avrupa ülkelerine gönderiyoruz. Kuru domates ikiye ayrılıyor. Birincisi güneşte, tuzla kurutulan. Bunu Avrupa tüketiyor. Diğeri de kükürtlü kurutulmuş domates. Git gide azalmakla beraber Avustralya, ABD ve Kanada tüketiyor. Onlar da yavaş yavaş natürele dönüyor. Kuru domates her alanında işçilik istiyor. Tek tek tarlada toplanıyor, burada tek tek kesiliyor, tuzlanıyor ve kurutuluyor. Ardından toplanıp, yarı mamul halinde soğuk hava depolarına koyuyoruz. Orada da kalitesine ve müşterinin isteğine göre fabrikada işleniyor ve ihraç ediliyor.”