Ananeden kalma bir miras sıcacık samimi bazen saten bazen pazen sobalı odaların vazgeçilmesi yorganlar bana geçmişi güzel hatıraları yansıtıyor. Yorgan nedir tarihçesi nasıl oluşmuştur. Biraz araştırdım geçmiş bir mirasın el sanatıdır.
Yorganların dışında saten, satenin altında beyaz astar ve dolgu malzemesi olarak da pamuk kullanılmaktadır. Kenar dikişleri makine ile yapıldıktan sonra üzerlerindeki motifler, 3 numara dikiş iğnesi ile ustanın maharetine göre şekillenmektedir. İç dolgu olarak genellikle pamuk ve elyaf tercih edilmekle birlikte yün de kullanılmaktadır.
Eskiden olmaz ise olmazdı çeyize sünnete ipek yorgan diktirmek . Bir gelin yada damat ipek yorgan motiflerle işlenmiş yorganı mutlaka olurdu bence eşi paha biçilmez bir servetti.
Ben doğduğumda bile doğum hediyesi ipek pembe saten bir yorgan hediye gelmişti. Gül motifli hep bir köşede miras gibi durmaktadır.
Geçmişe bir yolculuk yaptığımızda Osmanlı dönemine kadar tarihi dayanmaktadır. Osmanlı döneminde padişahların seferleri, şehzadelerin sünnetleri gibi vesilelerle düzenlenen şenliklerde geçiş törenlerine katılan esnaf alayları arasında yer almanın yanında minyatürlere dahi yansımıştır. Osmanlı saraylarını, usta ellerin zengin motiflere, altın ya da gümüş teller, kıymetli taşlar eklemesiyle elde ettikleri ipek, kadife yorganlar süslemiştir.
Yorgancılık aslında bir meslektir. Doğal ve daha sağlıklıdır. Ancak sanayi ve teknolojideki gelişmeler yorganlara da el atmıştır. Nesli tükenmek üzerededir. Ülkemiz de babadan kalan bu işi hala devam eden ustalar mevcuttur. Yorgancılar döşek seccade gibi el sanatlarına devam ettirirler. Ülkemizde şöyle bir tura çıktım. Anadolu da farklı yörelerde yorgancılık mesleği hala devam etmektedir.Yorganda kendine özel motif türleri mevcuttur gül yelpaze kelebek mor menekşe gibi motifler kullanılır.
Kahramanmaraş merkezde, geneli Kahramanmaraş Kalesi’nin doğusunda yer alan 12 adet yorgancı esnafı bulunmaktadır. Yorgancılığı Darende’de Yorgancı Kamil Şimşek’ten öğrenen yorgancılar, memleketlerine dönerek mesleği Kahramanmaraş’ta devam ettirmişlerdir.
Batı Ege de Orta Anadolu da oturduğunuz bir mahallede yorgancı bulabilirsiniz. Sakarya ilinde ikamet ediyorum hala vitrininde yatığı çiçek desenli yorgancı esnafını görmek beni mutlu ediyor. Kaç yıl daha götürürler daha nekadar dayanırlar bilemem ama onları görmek beni mutlu ediyor. İyi ki varlar iğneleri dert görmesin.