Rusya-Ukrayna savaşı ne zaman biter?

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin üzerinden 18 ay geçti. Bu sürede on binlerce kişi hayatını kaybederken, milyonlarca kişi yerlerinden edildi. Savaş tüm dünyada gıda, petrol ve doğalgaz krizlerine yol açarken, Türkiye dahil olmak üzere pek çok ülke diplomatik yollarla iki ülke arasındaki çatışmaların sona ermesini istiyor. Peki Rusya-Ukrayna savaşı ne zaman biter? Savaş, 2023’te sonuçlanabilir mi?

2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesiyle krizin yükseldiği Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’da “özel bir askerî operasyon” ilan etmesiyle başladı.

Birleşmiş Milletler tarafından yapılan açıklamada geçen ay sonu itibariyle savaşta 9 binden fazla sivil öldü ve 16 binden fazla sivil de yaralandı.

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, geçen yıl Eylül ayında yaptığı açıklamada savaşın başından itibaren 5 bin 937 Rus askerinin öldürüldüğünü söyledi. Bu Rusya tarafından açıklanan son rakam oldu.

Ukrayna ise devlet sırrı olarak gördüğü askeri kayıplarının sayısını, savaş taktiklerini etkilediğini bildirerek hiç açıklamadı.

Milyonlarca kişi Ukrayna’yı terketti

Savaş, 41 milyon nüfusu bulunan Ukrayna’da insanların ülkelerini terk etmelerine de neden oldu. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), savaş nedeniyle Ukrayna’da yerinden edilmiş 5 milyondan fazla kişinin bulunduğunu duyurdu.

UNHCR’nin verilerine göre Avrupa genelinde Ukrayna’dan gelen 5 milyon 900 binden fazla mülteci kayıtlara geçti.

Rusya Ukrayna topraklarının yüzde 11’ini ele geçirdi

Harvard Kennedy Okulu’na bağlı Belfer Center’a göre Rusya, savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna topraklarının yüzde 11’ini ele geçirdi.

Ukrayna’nın kıyı şeridinin büyük bir bölümünü kaybetmesi ekonomiyi olumsuz etkilendi. Uluslararası Para Fonu’na (IMF) göre Ukrayna ekonomisi 2022 yılında yüzde 30 daraldı ve bu yıl yüzde 1 ila yüzde 3 oranında büyümesi bekleniyor.

IMF’ye göre Rusya ekonomisi ise 2022’de yüzde 2,1′ daraldı, ekonominin bu yıl yüzde 1,5 büyümesi bekleniyor.

IMF Sözcüsü Julie Kozack geçen ay yaptığı açıklamada, “Orta vadede Rus ekonomisi çok uluslu şirketlerin ülkeyi terk etmesi, küresel finans piyasalarından kopması ve politika tamponlarının azalması nedeniyle sekteye uğrayacak. Bu nedenle, Rusya’da üretimin savaş öncesi tahminlere göre yüzde 7 daha düşük olmasını bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Savaş ne zaman biter?

Ukrayna, işgal altındaki topraklarını kurtarmak ve Rus işgalcilerini kovmak için savaşmaya devam ederken, Batılı destekçileri savaşın olası sonunu ve sonrasını tartışıyor.

Ukrayna savaşının muhtemel süresi sorulduğunda, analistler aylardan yıllara uzanan zaman çizelgeleri ile “belirsiz” olan benzer tahminlerde bulundu.

Berlin’deki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü düşünce kuruluşunda araştırma analisti olan Yohann Michel, önümüzde “uzun aylar” olacağını öngörürken, İtalyan analist Lucio Caracciolo, “Bu savaş, ateşkesler için uzun duraklamalarla birlikte süresiz olarak sürecek” dedi.

Litvanya Askeri İstihbarat Şefi Elegijus Paulavicius, “Rusya Soğuk Savaş’ın uzun yılları boyunca silah ve teçhizat biriktirdi. Kaynaklarının bugünküyle aynı yoğunlukta bir savaşı iki yıl daha sürdürebileceğini tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Ukraynalı istihbarat yetkilileri ise, çatışmaların bu yıl durdurulması halinde Rusya’nın, ekonomik yaptırımlar yürürlükte kalsa bile 2027-2028 yılına kadar savaşı yeniden başlatmak için yeterli kapasiteyi yeniden oluşturabileceğini tahmin ediyor.

Bugün Rusya’nın savaş nedenleri halen ortadan kalkmadığı için Putin açısından savaşın bu noktada bitmesi bir kayıp olarak görülmektedir. Ayrıca Batılı ülkelerin Ukrayna’ya verdikleri askeri, ekonomik ve siyasi destek, Putin’in bu savaştan edinmek istediği kazanımları zorlaştırmakta ve savaş devam ettikçe de Rusya’ya daha fazla maliyet üretmektedir.

Dolayısıyla varılan noktada savaşın bitmesi ancak iki halde mümkündür. Birincisi, Rusya’nın farklı ülkelerle savaş alanını genişleterek Batı ülkeleri için savaşı sürdürmenin maliyetini artırması, ikincisi ise Rusya’nın tek taraflı olarak savaşı bitirmesidir.