Çanakkale’nin Lapseki ilçesine bağlı Çardak beldesindeki Çardak Lagünü, kışlama için dinlenmeye gelen flamingoların uğrak yeri oldu.
Avrupa ve Asya kıtalarını ayıran Çanakkale boğazı kıyısındaki konumu ve kuş göçleri rotası üzerinde bulunması nedeniyle Türkiye’nin önemli sulak alanlarından Çardak Lagünü, kışlama için dinlenmeye gelen flamingoların uğrak yeri oldu. Her yıl kış aylarında lagüne gelen flamingolar kuş gözlemcilerini sulak alana çekmeye başladı.
ÇOMÜ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Uysal, Çardak Lagünü’nün bu türler dışında ulusal ve küresel ölçekte nesli tükenme tehlikesindeki kuş türlerine de ev sahipliği yaptığını belirtti. Lagününün Çanakkale’deki en önemli sulak alanlardan olduğunu söyleyen Dr. Uysal, “Lagün ekosistemleri dünyada ve Türkiye’de oldukça hassas ve narin ekosistemler. Çünkü bir kıyı okuyla, büyük su kütlelerinden ayrılıyorlar ve içerisine deniz suyu girişi var. Diğer taraftan bağlanan tatlı suyla hem tuzlu hem acı hem de tatlı suyun oluşturduğu ekosistem, tür çeşitliliğini artıran faktörler arasında yer alıyor. Bu açıdan bu alandaki ekosistemin takip edilmesi, bu alanların izlenmesi oldukça önemli. Bu çeşitlilikte kuş türlerine de yansıyor” ifadelerini kullandı.
‘164 FARKLI KUŞ TÜRÜ KAYDEDİLDİ’
Çardak Lagünü’nde şu ana kadar yapılan çalışmalarda 164 farklı kuş türünün kaydedildiğini dile getiren Dr. Uysal, “Bunların içerisinde küresel ve ulusal ölçekte nesli tehlike altına olan türlerimiz mevcut; poyraz kuşu, kulaklı batağan gibi nesli tehlike altına olan türlerin dışında, su kuşları, flamingo ve kuğular gibi türler insanların daha çok dikkatini çekiyor. Kuğu ve flamingolar burada kışlamak için bulunan türler. Oldukça kalabalık sayılarda her yıl burada kışlıyorlar.
Üreme alanları olan İzmir, Gediz Deltası, Tuz Gölü’nde aslında Avrupa’daki en büyük sayıda üreyen flamingo gruplarını görüyoruz. Flamingolar ve kuğular üreme alanları olmasa da kışı geçirmek için bu alanları kullanıyor. Burada kışı geçirip, buldukları eşleriyle göç dönemi olan mart ayında üreme alanlarına gidecekler. Bu döngü yüzyıllardır devam ediyor. Bunu sürdürebilmek için bu sulak alanları korumamız gerekiyor” dedi.
‘HER GEÇEN GÜN SULAK ALANLARIMIZI BİRAZ DAHA KAYBEDİYORUZ’
Küresel ısınmanın etkilerinin görülmeye başlamasıyla ekosistemin ne kadar önemli olduğunun anlaşılmaya başladığını söyleyen Dr. Uysal, “Hepimiz küresel ısınmanın etkilerini görmeye başladıkça ekosisteme vermemiz gereken önemin yavaş yavaş farkına varıyoruz. Sulak alanlar özellikle küresel ısınma açısından hava şartlarını ve meteorolojik şartların dengede tutulması için çok önemli alanlar. Sulak alanlarımızı korumamız gerekiyor. Tüm sulak alanlarda olduğu gibi Çardak Lagünü’nde de sıkıntılarla karşı karşıyayız. Hem yoğun av baskısı hem sulak alanların hemen yanından başlayan yapılaşma hem de tarım arazilerden sulak alanlara bulaşan kimyasal maddeler sulak alanların ekosistemlerini bozuyor” diye konuştu.
‘SU KUŞU SAYILARINDA AZALMA VAR’
Her geçen gün sulak alanlarının biraz daha kaybedildiğini vurgulayan Dr. Uysal, “Sulak alanlara bize sağladığı ekosistem hizmetleri açısından çok ihtiyacımız var; hem sulak alanlar hem de bu alanda ekosistemi oluşturan türleri korumak son derece önemli. Kuzeyde üreyen su kuşları kış şartlarını daha güneye göç ederek atlatıyorlardı. Küresel ısınmayla birlikte ortaya çıkan hava şartları Türkiye’nin de içinde bulunduğu enleme gelen su kuşu sayılarında azalmaya neden oldu. Küresel ısınmayla birlikte mevcut sulak alanlarımızda yaşanan su kaybı nedeniyle beslenmeye uygun olmayan alanlar ortaya çıkması ve onların kışı geçirecekleri ya da üreyecekleri bu sulak alanların sayısının azalması yönünden oldukça etkiliyor” dedi.
‘ÇARDAK LAGÜNÜ’NÜN KORUNMASI ÇOK ÖNEMLİ’
Doğa fotoğrafçısı Cenk Polat ise “Çardak Lagünü’nde yine flamingolar bizi ziyarete geldi. Çardak Lagünü aslında kuş göç rotası üzerinde ve kuşlar için burası otel özelliği taşıyor. Flamingolar burayı seçmesinin sebebi suda bulunan besinler. Bu lagünün tuz oranı yüksek. Flamingolar ‘Artemia Salina’ adı verilen zooplanktonlarla besleniyorlar. Üzerlerindeki kırmızı renkleri de bu canlıdan alıyorlar. Çardak Lagünü, flamingolar için çok değerli. Flamingolar dışında, kuğular ve diğer soyu tükenme tehlikesi altında olan kuşlar da burayı ziyaret ediyor. Onun için Çardak Lagünü’nün korunması çok önemli.
Doğa gözlemcisiyim, aynı zamanda da doğa fotoğrafçısıyım. Flamingolar Çardak Lagünü’ne geldikleri zaman buraya gelip güzel kareler almaya çalışıyoruz. Çekim sırasında güzel duygular hissediyoruz. Aslında flamingoların ne kadar sosyal bir canlı varlıklar olduklarını öğreniyoruz. Eşleriyle olan ilişkileri, yavrularıyla olan ilişkileri bunların hepsini gözlemleyebiliyoruz. Bunları yerinde izlemek ayrı bir keyif veriyor” diye konuştu.
