Edirne’de, 2 Ağustos 1944’te Nazi Almanyasının Auschwitz Kampı’nda öldürülen Romanlar anılarak, Meriç Nehri’ne çiçek bırakıldı.
Meriç Nehri kıyısında Auschwitz Kampı’nda yaşamını yitiren 3 bine yakın Roman anıldı. Program, hayatlarını kaybeden Romanlar için 1 dakikalık saygı duruşu ile başladı. Anmaya, Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Ahmet Hamdi Zafer, Trakya Üniversitesi Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökhan Ilgaz, Edirne Kent Konseyi Başkanı Nihat Çolak ve yönetim kurulu üyeleri, Kent Konseyi Roman Çalışma Grubu Başkanı Turan Şallı ve grup üyeleri ile Roman vatandaşlar katıldı.
Etkinlikte konuşan Rektör Yardımcısı Zafer, hayatını kaybedenleri rahmet ve minnetle andığını belirterek, “Bu yapılan etkinlik, inşallah sayenizde geleneksel hale gelir. Trakya Üniversitesi de bu konulara her zaman destek oldu” dedi.
Kent Konseyi Başkanı Nihat Çolak ise Romanların Edirne’de önemli bir nüfus yoğunluğu bulunduğunu vurgulayarak, “Birçok zaman bayramlarında, neşeli günlerinde, sevinçlerinde hep beraber onlarla birlikte neşelerini, sevinçlerini paylaştık. Ancak bugün Roman insanlarının en üzücü günlerinden birisi. Bugün Porajmos diye tanımlanan Roman soykırımının 78’inci yıl dönümü.
1944 Nazi Almanyasında faşizmin bir gecede 3 bine yakın insanı, başta kadın, çocuk ve yaşlılar olmak üzere katlettiği bir gün. Tarihçilerin söylediğine göre, İkinci Dünya Savaşı’nda 200 ile 800 bin arasında Roman insan soykırıma maruz kaldı. Bu bir insanlık suçu, soykırım. Bu aslında faşizmin gerçek yüzü. Çünkü bu insanların hiçbir suçları yoktu. Sadece Roman oldukları için katledildiler. Bizler bu günü unutmayacağız, unutturmayacağız” diye konuştu.
‘TÜM ETNİK KİMLİKLERİN UĞRADIĞI SOYKIRIMLARI KINIYORUZ’
Kent Konseyi Roman Çalışma Grubu Başkanı Turan Şallı da 2-3 Ağustos 1944’te Nazi Almanyası tarafından 3 bin Romanın Auschwitz-Birkenau toplama kampında gaz odalarında katledildiğini söyleyerek, şu ifadeleri kullandı:
“İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi rejimi ve iş birlikçilerin desteği ile 500 bin Roman ve Sinti’nin katledildiğinden söz edilmektedir. Bazı araştırmalara göre sayı 1,5 milyonu bulmaktadır. Maalesef halen Avrupa coğrafyasında soykırımları farklı hadiselerle görmekteyiz. 1992 yılında Srebrenitsa katliamında etnik kimliğinden dolayı 8 binden fazla Boşnak katledilmiştir. Hem de demokrasi ve insan haklarının merkezinde. Tüm etnik kimliklerin uğradıkları soykırımları kınıyor, devleti yönetenleri ve halkları, ‘Soykırım insanlık suçudur’ bilinci altında vicdanen duyarlı olmaya davet ediyoruz.”
Konuşmaların ardından Şallı ve katılımcılar, Meriç Nehri’ne rengarenk çiçeklerden oluşturulan çelenk ve Romanların uluslararası bayrağını bıraktı.