Ukrayna, geçen haftalarda yaptığı ‘limanların Rusya işgali altında olması sebebiyle Ukrayna’da kalan buğdayların ihraç edilememesi’ açıklamasından sonra Avrupa Birliği Komisyonu, dün tarım ürünlerinin ihracı konusunda Ukrayna’ya destek vereceklerini duyurarak bir dizi eylem planı açıkladı.
Avrupa Birliği Komisyonu açıklamasında “Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ve Ukrayna limanlarını ablukasının ardından, Ukrayna tahılı ve diğer tarım ürünleri artık hedeflerine ulaşmıyor. Durum, küresel gıda güvenliğini tehdit ediyor ve ilgili tüm ulaşım seçenekleri kullanarak alternatif lojistik rotalar oluşturmaya acil bir ihtiyaç var” denildi. AB komisyonu, Ukrayna’nın tahıl ihraç etmesini ve aynı zamanda insani yardımdan hayvan yemi ve gübreye kadar ihtiyaç duyduğu malları ithal etmesini sağlamak için bir dizi eylem planı oluşturduğunu belirtti.
FARKLI DEMİRYOLU ‘RAY GENİŞLİĞİ’ ENGELİ
20 milyon tonluk buğdayın 3 ay içinde ihraç edilmesi gerektiği vurgulanan açıklamada buğdayın, kara ve demiryollarıyla ülkeden çıkartılması söz konusu olacak. Ancak Ukrayna demiryolları ile AB ülkeleri demiryolları arasında ‘farklı ray ölçü genişlikleri’ problemi bulunuyor. Bu durumun, ürünlerin taşınmasını süre ve işlem olarak uzatan bir problem olduğu belirtildi. Diğer problemler arasında sınır geçişlerinde bürokratik süreçler uzadığı için bekleme sürelerinin 30 güne kadar çıkması gösterildi.
EYLEM PLANINDA NE BULUNUYOR?
AB Komisyonu, eylem planları çerçevesinde üye ülkelerin piyasa oyuncularına çağrıda bulunarak ek yük vagonu, araçlar ve kamyonlar sağlanmasını istedi. Üye ülkelerin, Ukrayna tarımsal ihracat sevkiyatlarına öncelik verilmesi ve demiryollarının bu sevkiyatlara kapasite ayırması Komisyon tarafından yapılan çağrılar arasında yer aldı. Komisyon ayrıca, aktarmayı hızlandırmak için mobil tahıl yükleyicilerin ilgili sınır terminallerine acilen gitmesini istedi. Sınır geçişlerinde bürokrasinin ciddi bir şekilde azaltılarak azami esneklik uygulanması ve yeterli personel temin edilmesi, eylem planında yer aldı. Komisyon ayrıca AB ülkelerinde daha fazla depolama sağlamak için kapasite değerlendirmesi yapacak.
UKRAYNA BUĞDAYI
Normal şartlar altında, Ukrayna’nın tahıl üretiminin yüzde 75’i ihraç edilmekte ve bu da ulusal yıllık ihracat gelirlerinin yaklaşık yüzde 20’sini oluşturmaktadır. Savaştan önce, Ukrayna’nın Karadeniz limanları, tahıl ve yağlı tohum ihracatının yüzde 90’ını oluşturuyordu. Her ihracatın yaklaşık üçte biri sırasıyla Avrupa, Çin ve Afrika’ya gidiyordu.