Muğla’da yaralı halde bulunduktan sonra uydu takip cihazı takılıp 28 Ağustos 2019’da İztuzu Plajı’ndan tekrar denize bırakılan caretta Tuba 15 bin kilometre yol kat etti.
Tuba, ilk yıl Yunanistan’a oradan da Malta açıklarına ulaştı. Şu sıralarda da Adriyatik Denizi’nde Hırvatistan açıklarında olan Tuba’nın yolculuğu 6 milyondan fazla kişi tarafından izlendi.
Denizli’deki Pamukkale Üniversitesi‘nin kuruluşu olan Muğla’nın Ortaca ilçesi İztuzu Plajı’ndaki Deniz Kaplumbağası Araştırma Kurtarma Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER), caretta caretta türü deniz kaplumbağaları üzerindeki araştırmalarına devam ediyor. Bölgede yaralı bulunan kaplumbağalar da merkezde tedavi edilerek tekrar doğal yaşam alanları olan denize bırakılıyor. 2019 yılında yaralı bulunan caretta carette türü deniz kaplumbağasına Tuba adı verildi.
DEKAMER’de tedavi edilen 25 ile 30 yaşlarında olduğu tahmin edilen dişi iribaş deniz kaplumbağası Tuba, üzerine uydu takip cihazı takılarak 28 Ağustos 2019’da tekrar İztuzu Plajı‘ndan denize bırakıldı. Geçen sürede Tuba, 15 bin kilometre yol katederek Adriyatik Denizi’ne ulaştı. Tuba’nın rotasını gösteren harita ise 6 milyondan fazla görüntülenip izlendi.
‘TUBA’YI İZLEDİĞİMİZ SÜRE ÇOK UZUN’
DEKAMER Bilimsel Koordinatörü Öğretim Görevlisi Doğan Sözbilen, kaplumbağa Tuba’nın 15 bin kilometreden fazla yol katettiğini; Yunanistan, İtalya, Bosna Hersek, Arnavutluk, Karadağ, Malta ve en son Hırvatistan açıklarında olduğunu söyledi. Tuba’nın uydu takip cihazıyla izlenen kaplumbağalar arasında en ünlüsü olduğunu ifade eden Sözbilen, “Kaplumbağaları uydu takip cihazıyla genelde kırsal alanlarda takip ediyoruz.
Ancak Tuba açık denizde bir yaşam davranışını gösterdi. Bunun da etkisiyle herkes evdeyken haritasını izlemeye başladı. Şu anda yaklaşık 6 milyon izleyicisi oldu. Bize ‘Tuba ne yapıyor, nerede?’ diye soranlar oluyor. Tuba, meşhur oldu ama başka bir özelliği de var. Biz normalde maksimum 1,5 yıl izleme yaparken Tuba için 2,5 yıla yaklaştı. Tuba’yı izlediğimiz süre çok uzun bir süre. Bize değerli bilgiler vermeye başladı” dedi.
‘ÖNEMLİ VERİLER SAĞLAYACAK’
Tuba’nın düzenli veri göndermeye devam ettiğini vurgulayan Sözbilen, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bizim izlediğimiz kaplumbağalar arasında ilk kez Adriyatik Denizi’ne ulaşan kaplumbağa olma özelliği de taşıyor. Bu yıl havalar soğuyunca güneye inmesini beklerken, ilk defa kuzeye doğru ilerledi ve şu ana kadar takip ettiğimiz en kuzeydeki noktaya ulaştı. Daha ilerlemeye devam ediyor. Toplamda 15 bin kilometre yol katetti. Düzenli veri gönderiyor. Tuba’yı daha fazla izleyebiliriz. Tuba, tekrar yuva yapmak için Türkiye’ye geldiğinde karşılaşırsak, yeni bir cihazla da ikinci bir göç yolculuğunda takip etmeyi planlıyoruz. Bir deniz kaplumbağasını izlemek önemli bilgi veriyor. Hep aynı yolları mı kullanıyor? Yoksa farklı alanlara mı gidecek? Bu tür bilgileri elde etme açısından önemli veriler sağlayacak.”
‘KAPLUMBAĞALARI DAHA ÇOK KORUMAYI HEDEFLİYORUZ’
Toplamda 16 kaplumbağanın izlendiğini belirten Sözbilen, “Tuba, tek izlediğimiz kaplumbağa değil, Talay ismini izlediğimiz yeşil deniz kaplumbağası türü de var. Genç ve farklı bir kaplumbağa. Caretta caretta gibi etçil değil, otçullar. Kırsal alanlarda bulunuyorlar. Onlar hakkında çok az şey biliyoruz. Talay’ı tedavisinin ardından denize bıraktık. 8 ay tedavi gördü. Bıraktıktan sonra yaralı bulunduğu yere gitti. Bu bize ne kadar iyi yön bulduklarını gösterdi. Orada uzun süre kaldıktan sonra yer değiştirdi. Bizim için güzel bir veri oldu. Şu anda Marmaris Yarımadası’nın diğer ucuna doğru hareketlendi. Toplamda 16 kadar kaplumbağa izliyoruz. 13’ünü Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın desteğiyle izliyoruz. Diğer kaplumbağaları da destekçilerimiz sayesinde izliyoruz. Daha çok veri toplayarak kaplumbağaları daha çok korumayı hedefliyoruz” diye konuştu.
