Günlük C Vitamini neden önemli? Sağlıklı yaşamın sürdürülmesi için proteinler, yağlar, karbonhidratlar gibi makro besleyicilerin yanı sıra vitaminler gibi mikro besleyicilere de gereksinim vardır.
Vitaminler, insan vücudu tarafından üretilmedikleri ya da yeterli miktarda yapılamadıkları için besinlerle dışarıdan alınmaları gerekir. Vitaminler, mikro-besin öğeleri grubunun bir alt dalı olup, büyüme ve gelişme, sinir ve sindirim sistemlerinin normal işlevlerinin sürdürülmesi, bağışıklık sistemi işlevlerine destek olma gibi bir çok önemli rollere sahiptirler.
Hafif bir soğuk algınlığı, nezle veya grip olduğumuzda elimiz ister istemez portakal, mandalinaya gitmiyor mu?
Bizi buna iten bir sebep mandalinanın, portakalın zengin bir C vitamini kaynağı olması ve C vitamininden kaynaklı içerdiği antioksidanlar sayesinde bağışıklığımızı güçlendirir düşüncesi değil midir?
Evet çok doğru C vitamini içerdiği polifenoller, antioksidanlar sayesinde bağışıklığımızı güçlendiriyor bizi enfeksiyonlara karşı koruyor fakat sadece bu kadar ile de sınırlı değil daha bir sürü sağlığımıza yararı var. Bu yazımızda sağlığımıza diğer faydalarını inceliyelim.
C vitamini nedir?
Kısaca bahsedecek olursak diğer ismi askorbik asit olan C vitamini suda eriyen vitaminler kategorisinde ve vücutta depolanmayan bir vitamin olduğu için günlük ihtiyacı mutlaka besinler ile alınmalıdır. İnsan vücudu için bir çok önemli görevleri bulunmaktadır.
C vitamini günlük ne kadar alınmalıdır?
Dediğimiz gibi vücudumuzda depolanmadığı için C vitaminini günlük besin kaynaklarından almalıyız. Normal bir bireyin günlük C vitamini ihtiyacı kadınlarda 75 mg, erkekler için 90 mg dır. Hamilelik döneminde ise bebek annenin depolarını kullanacağı için hamile bireylerde günlük C vitamini ihtiyacı 85 mg, emzirme döneminde ise 120 mg’a çıkmaktadır. Sigara kullanan bireyler için ise günlük C vitamini ihtiyacı normal bir bireye göre 2 kat daha artmaktadır.
C vitamininin yararları
C vitamini güçlü bir antioksidandır.
Vücudumuzdaki antioksidanlar, vücudun savunma sistemleridir ve hastalıklarla savaşmamıza yardımcı olurlar. C vitamini içerdiği antioksidanlar sayesinde hastalıklar ile savaşmamıza yardımcı olur, bağışıklığımızı güçlendirir.
Yapılan çalışmalarda C vitamini tüketmenin kandaki antioksidan seviyesini yüzde 30’a kadar artırabileceğini gösterilmiştir.
Kan basıncını düşürmeye yardımcı olur.
C vitamini suda çözünür bir vitamin olduğu için böbreklerin vücuttan daha fazla sodyum ve su atmasına yardımcı olarak kan damarı duvarlarını gevşetir ve kan basıncı seviyelerinin düşmesine yardımcı olur.
C vitamini iyi bir kolajen kaynağıdır, cildi besler
Vücutta iyileşmeyi sağlayan bir protein olan kollajen sentezinde görev alan C vitamini cildin kuruluğunu azaltmaya yardımcı olur ve cildi besler aynı zamanda yaraların iyileşmesi ile kıkırdak, kemik ve dişlerin onarımını sağlar.
C vitamini demir emilimini arttırır
Demir içeriği yüksek besinler ile alınan C vitaminin, demirin emiliminin artması için bağırsaklarda gerekli olan asidik ortamı oluşturarak demirin biyoyararlanımını arttırdığı yapılan çalışmalar ile ortaya konulmuştur.
Demir içeriği yüksek et/ tavuk/ tavuk ve kurubaklagilleri C vitamini içeriği yüksek taze salata/ limon ile beraber tükettiğimizde hem kan demir değerlerimizi yükseltmiş hemde bu sayede kansızlığın bir nebzede olsa önüne geçmiş oluruz.
C vitamini kaynakları
C vitamini dediğimizde aklımıza hemen mandalin, portakal gelir ama C vitamini içeren bir çok besin vardır. En çok C vitamini bulunan besin kaynakları ise hiç kuşkusuz sebze ve meyvelerdir. Bunlardan en önemlileri
Kuşburnu, maydanoz, sivri biber, kırmızı biber, Portakal, Greyfurt, kivi, yeşil biber, brokoli, çilek, brüksel lahana, domates, kavun, karnabahar, ıspanak, bezelyedir.
C vitamini takviye olarak alınmalı mı?
Bu sorunun cevabı için normal bir bireyin günlük olarak yaptığı dengeli bir beslenmede alması gereken günlük C vitamini değerleri karşılanacaktır. Çeşitli nedenlerden dolayı C vitamininin eksik alındığı düşünülüyorsa bir hekim kontrolünde takviyesi alınabilir ancak unutulmamalıdır ki her şeyin fazlası gibi C vitamini takviyesinin de fazlası zarardır. Kesinlikle bir hekim kontrolünde alınmalıdır.
C vitamini eksikliğinde neler olur?
Günlük yetersiz C vitamini alındığında yaraların geç iyileşmesi, diş eti kanamaları (skorbüt) ve ağır C vitamini yetersizliklerinde anemi (kansızlık) oluşabilmektedir. Bu tanılar için bir hekime muayene olunmalı ona göre beslenmenin yetersiz geldiği durumlarda C vitamini takviyesi alınmalıdır.