Merhabalar iyi ve kötü insanlar. Kendini iyi veya kötü olarak adlandıran, ya da bizim öyle tasvir ettiğimiz insanlar. Herhalde bütün insanların kullandığı bu tasvir şekli yanlış olamazdım değil mi?
Hayır olabilir, hatta yanlış olduğunu söyleyebilirim. Neden mi böyle düşünüyorum? Çünkü bizim birine iyi olma özelliğini vermemiz için gereken şeyler aslında o kişinin iyi olduğunu değil, kendini farklı şekilde sevdiğini gösteriyor. Baştan ve direkt söylemek gerekirse bence insanlar iyi veya kötü değil tamamıyla bencildir ve iyilik ile kötülük bu bencilliği saklamak için giydirdiğimiz kılıftır. Yazıma başlamadan önce şunu söylemek istiyorum ben iyilik üzerinden örnekler vereceğim ve iyi olan duyguların ne kadar bencilce hissedildiğini anlatacağım. Kötülüğü neden anlatamadığım, ona muhalif olmadığım sorusuna gelecek olur isek kötülüğün kendisini zaten savunmadığını, buna ihtiyaç duymadığını söylemem sanırsam yeterli olacaktır.
Hadi çok uzatmadan başlayalım. İyi olan duygular ve hareketler nelerdir? Sevmek, merhamet göstermek, hareket olarak ise de yardım etmek diyebiliriz. Peki sevmek nedir, bir insana, hayvana, ya da cansız bir varlığa karşı hissedilen bağlılık, sahip olma ve koruma duygusudur. Peki bir insan bunları hissederek nasıl iyi bir şey hissettiğini söyleyebilir ki.
Baksanıza bağlılık diyoruz, peki ne için bağlanıyoruz? Tabi ki de ihtiyaç duyduğumuz için, çünkü insan sosyal bir varlıktır doğası gereği yanında birinin, ya da bir şeyin olmasına ihtiyaç duyar, kendini güvende hissetmek ister. Ya sahip olma arzusuna gelecek olur isek sahip olmak zaten bir ego tatmini değil midir? Öyledir… Ya da koruma isteği diyoruz, peki ne için koruyoruz sahip olduğumuz şeyi korumak, sahip olmaya devam etmek için; O halde biz kendimiz için, bireysel çıkarlarımız için sevmiyor muyuz? Bireysel çıkarların plana çıktığı bir harekete bencillik değil denir peki? Kararı size bırakıyorum.
Merhamet etmek. Ey merhametli insan, erdemlerin en büyüklerinden birine sahip olan merhametli insan! Sen neden merhametlisin? Arzun merhametli olmak mı, erdemli olmak mı? Eğer tek amacın merhametli, iyi olmak ise kendini neden erdem sahibi olmak ile ödüllendiriyorsun? O halde arkadaşlar merhamet kendimizi, vicdanımızı ödüllendirmek için, insanların bize saygı duyması için hissettiğimiz bir şey değil midir?
Son olarak yardım sever olmak nedir? Birine yardım etmek sadece yardım edilen kişinin faydasına mıdır, yoksa yardım eden kişinin egosunu , vicdanını tatmin etmiyor mudur? Tabi ki de iyilik yapmak yardım edilen kişiye fayda sağlıyor, lakin asıl faydası sana değil mi? İyilik yaparak hissettiğin mutluluk, göğsünün kabarması boşuna mı? Hayır değil çünkü senin amacın iyilik yapmak değil, egonu tatmin etmek, vicdanını rahatlatmak.
Sözün sonuna gelecek olur isek şunu söyleyebiliriz. Biz kişioğulları (insanoğulları) iyilik dediğimiz şey, onu iyilik yapan şeyler gibi bencil adlandırmadan başka bir şey, insanın kendini ödüllendirme arzusundan başka bir şey değildir. Lakin bunu böyle adlandırmam onun ahlaksız bir şey olduğu anlamına gelmez. Çünkü kendini iyi olarak adlandırmayı amaçlayan insan çevresine fayda sağlayacak şekilde kendini ödüllendirir ve bunun hiç bir ahlaksızlığı yoktur. Hatta insan topluma ve çevresine kazandırdıkları kadar erdemlidir. O sebeple iyi olmaya devam edin ve toplumumuzu yüceltin.