Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı olarak, anti-emperyalist bir lider olarak tanınır. Atatürk’ün anti-emperyalist olduğunu gösteren bazı örneklere göz atalım…
- Kurtuluş Savaşı: Atatürk, Türkiye’nin bağımsızlığını kazanmak için 1919-1923 yıllarında gerçekleşen Kurtuluş Savaşı’nın lideriydi. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünün ardından çeşitli emperyalist güçlerin Türkiye’yi işgal etmesiyle başladı. Atatürk, bu işgalcilere karşı Türk halkını örgütledi ve bağımsızlık mücadelesini başlattı.
- Ulusal Egemenlik: Atatürk, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesini benimsedi ve Türk halkının kendi kaderini tayin etme hakkını vurguladı. Bu, dış güçlerin Türkiye’yi yönlendirmesine karşı bir tavırdır ve emperyalizme karşı çıkışı simgeler.
- Misak-ı Milli: Atatürk, Türk ulusunun bağımsızlığını savunmak için Misak-ı Milli’yi ilan etti. Bu, ulusal sınırların ve toprak bütünlüğünün korunmasını amaçlayan bir belgedir ve emperyalist devletlerin Türkiye üzerindeki hak iddialarına karşı net bir duruşu yansıtır.
- Lozan Antlaşması: Atatürk, Türkiye’nin bağımsızlığını uluslararası alanda da savundu. Lozan Antlaşması’nın müzakereleri sırasında, Türkiye’nin toprak bütünlüğünü koruyarak emperyalist güçlerle müzakereleri başarıyla yürüttü. Bu antlaşma Türkiye’nin egemenliğini tanıyan ve emperyalist güçlerin müdahalesini sınırlayan bir anlaşma olarak kabul edilir.
- Ekonomik Bağımsızlık: Atatürk, Türkiye’nin ekonomik bağımsızlığını savundu ve ülkenin kalkınmasını teşvik etti. Tarım, sanayi ve ticaret alanlarında yerli üretimi desteklemek amacıyla çeşitli politikalar uyguladı. Bu, dışa bağımlılığı azaltmaya ve emperyalist ekonomik etkileri engellemeye yönelik bir çaba olarak görülebilir.
- Batılılaşmaya Karşı Duruş: Atatürk, Türk toplumunu Batı kültürüne açık hale getirmekle birlikte, emperyalizmin kültürel etkilerine karşı da dikkatli bir duruş sergiledi. Yabancı kültürün Türk kültürünü tahrip etmesine izin vermemeye çalıştı.
Bu örnekler, Atatürk’ün emperyalizme karşı net bir duruş sergilediğini ve Türk ulusunun bağımsızlığını savunduğunu göstermektedir.